تحليل استعاري احساس حسد در روايات معصومين عليهم‌السلام

تا پيش از ظهور زبان‌شناسي شناختي، استعاره تنها يك ويژگي ادبي بود كه به ويژه در شعر نمود داشت. با گذشت زمان، مطالعات شناختي در زمينۀ استعاره ‌اين ديدگاه سنتي را تغيير داده‌است. در اين پژوهش پس از معرفي رويكرد شناختي به استعاره، روايات و احاديث پيامبر اكرم و‌‍‍‌ امامان شيعه عليهم‌السلام و چگونگي كاربرد استعاري زبان در توصيف احساس حسد، به عنوان يكي از وجوه انتزاعي وجود آدمي بررسي شده‌است. هدف پژوهش حاضر پاسخ به اين مسأله است كه آيا استعاره به عنوان يك ابزار تسهيل فهم، در احايث ديني استفاده شده‌است و اگر استفاده شده، تا چه ميزان در انتقال مفاهيم مرتبط با احساس حسد كاربرد داشته‌است. چه حوزه‌ها‌ي مبدائي براي اين احساس به‌كاررفته و اساساً در اين احاديث از استعاره براي تسهيل درك چه مفاهيم ذهني استفاده شده‌است. به ‌اين منظور كتب معتبر شيعه بستر پژوهش قرار گرفته و بر اساس نظريات ليكاف درباب استعاره‌ها‌ي شناختي، واكاوي شده‌است. نتايج حاصل نشان مي‌دهد كه‌ استفاده از استعارات در 60 درصد از احاديث مرتبط با حسد به چشم مي‌خورد و حوزه‌ها‌ي مبدا گزينش‌شده در اين استعاره‌ها‌ي شناختي در كمال ظرافت و فراست، گوياي ويژگي‌ها و تبعات حسد هستند. اين استعاره‌ها به گونه‌اي ساختاربندي شده‌اند كه همگي به شكلي منسجم و به‌هم پيوسته در راستاي معارف و مفاهيم مورد نظر قرار دارند.