اعتبارسنجي ديدگاه عالمان مسلمان و خاورشناسان دربارۀ تعارض روايات تفسيري ابن عباس

ابن عباس صحابي برجسته‌ پيامبر (ص)، از مفسران مشهور است كه روايات بسياري از او در منابع فريقين نقل شده‌است. در عين حال برخي عالمان مسلمان و خاورشناسان به علت نقل برخي روايات متعارض، در وثاقت روايات تفسيري وي ترديد كرده اند. در اين مقاله با بكارگيري روش كتابخانه اي، اسنادي در استناد به منابع و تحليل و نقد، با تأكيد بر جامع البيان طبري، صحت يا عدم صحت ديدگاه تعارض روايات تفسيري ابن عباس مورد بررسي قرار گرفته و اين نتيجه حاصل شده‌است كه از حدود 6 هزار روايت وي در جامع البيان، تنها حدود 200 مورد (10%) متعارض است كه غالب آن ها (حدود 160مورد) با روش هاي حل تعارض غيرمستقر و بقيه (حدود40 مورد) با روش هاي حل تعارض مستقر قابل رفع است. در اين مقاله علاوه  بر روش هاي اصوليان در حل تعارض، با توجه به مطابقت چشمگير روايات تفسيري ابن عباس با روايات اهل‌بيت(ع)، از اين مطابقت به مثابۀ عاملي در ترجيح به هنگام تعارض استفاده شده‌است.