تأثير تراكم بوته و نيتروژن بر ويژگي‌هاي فنولوژيكي، ظرفيت فتوسنتزي و خصوصيات كيفي توده بومي گوار ((Cyamopsis tetragonoloba (L.) Taub.

Evaluation of palnt density and nitrogen on phonological characteristics, photosynthesis capacity and qualitative traits of guar landrace (Cyamopsis tetragonoloba L. Taub.)

به منظور ارزيابي اثر تراكم بوته و كود نيتروژن بر خصوصيات فنولوژيكي، كيفي، ظرفيت فتوسنتزي و اجزاي عملكرد توده بومي گوار، آزمايشي به صورت كرت­هاي خرد شده در قالب طرح بلوك­هاي كامل تصادفي با سه تكرار در شهرستان ايرانشهر در سال زراعي 1397-1396 اجراء گرديد. عامل اصلي با چهار سطح تراكم بوته (25، 45، 60 و 85 بوته در متر مربع) و عامل فرعي، چهار سطح كود نيتروژن از منبع اوره (صفر، 50، 100، 150 كيلوگرم در هكتار كود اوره) بود. نتايج تجزيه واريانس داده­ها نشان داد اثر تراكم بوته بر تمامي صفات مورد بررسي، به جزء كربوهيدرات، صمغ و پروتئين، در سطح 1 درصد معني­دار بود. مقايسه ميانگين تراكم بوته نشان داد تيمار 25و 85 بوته در مترمربع به ترتيب داراي بيشترين و كمترين تعداد شاخه فرعي بودند. تيمار 45 و 85 بوته در مترمربع، به‌ترتيب داراي بيشترين و كمترين ميانگين عملكرد بذر و عملكرد بيولوژيكي (كيلوگرم در هكتار) بودند. اثر متقابل100 كيلوگرم كود نيتروژن در تراكم 60 بوته در مترمربع داراي بيشترين درصد پروتئين و اثر متقابل صفر كيلو كود نيتروژن و تراكم 45 بوته در مترمربع داراي حداقل درصد پروتئين بودند. نتايج نشان داد براي دستيابي به عملكرد بذر و صمغ مطلوب، تيمار تراكم 45 بوته در مترمربع و50 كيلوگرم كود نيتروژن در هكتار براي توده بومي گرمبيت پيشنهاد مي شود.

In order to evaluate the effect of plant density and nitrogen fertilizer on phonological, qualitative, photosynthesis capacity and yield components of guar native population, an experiment was carried out as split plot based on randomized complete blocks design with three replications in 2018 at Iranshahr, Iran. The main factor was four levels of plant density (25, 45, 60 and 85 plants/m2) and the sub factor, nitrogen fertilizer from the source of urea (0, 50, 100, 150 kg / ha). The results of variance analysis showed that the effect of plant density on all traits was significant, except carbohydrate, protein and gum at 1% level. Comparison of mean plant density showed that 25 and 85 plants / m2 had the highest and lowest number of branches, respectively. Treatments of 45 and 85 plants /m2 had the highest and lowest mean of seed yield and biological yield per hectare, respectively. The interaction of 100 kg N fertilizer and 60 plants/ m2 devoted the highest percentage of protein and interaction of 0 kg N fertilizer and 45 plants/m2 has minimum protein percent. Results showed that, in order to obtain high seed and gum yield product, density of 45 plants/m2 followed by 50 kg nitrogen/ha in Grembite landraces were recommended.