مدل‌يابي تاب‌آوري بر اساس ويژگي‌هاي شخصيتي و هوش اجتماعي با ميانجي‌گري هوش معنوي در بيماران قلبي

Modeling of Resilience based on Personality Traits and Social Intelligence with Mediated by Spiritual Intelligence in Cardiac Patients

تاب‌آوري نقش مهمي در سلامت و كيفيت زندگي دارد و از عوامل موثر بر آن مي‌توان به ويژگي‌هاي شخصيتي، هوش اجتماعي و هوش معنوي اشاره كرد. در نتيجه، پژوهش حاضر با هدف بررسي مدل‌يابي تاب‌آوري بر اساس ويژگي‌هاي شخصيتي و هوش اجتماعي با ميانجي‌گري هوش معنوي در بيماران قلبي انجام شد. طرح پژوهش مقطعي از نوع همبستگي بود. جامعه پژوهش بيماران قلبي مراجعه‌كننده به كلينيك‌هاي درماني شهر اصفهان در سال 1399 بودند كه بر اساس جدول كرجسي و مورگان از ميان آنها تعداد 384 نفر با روش نمونه‌گيري تصادفي ساده انتخاب شدند. ابزارهاي پژوهش شامل مقياس تاب‌آوري (كونور و ديويدسون، 2003)، پرسشنامه ويژگي‌هاي شخصيتي (كاستا و مك‌كري، 1992)، مقياس هوش اجتماعي ترومسو (سيلورا و همكاران، 2001) و مقياس هوش معنوي (آمرام و دراير، 2007) بودند. داده‌ها با روش مدل‌يابي معادلات ساختاري از نوع تحليل مسير در نرم‌افزارهاي SPSS-23 و LISREL-8.8 تحليل شدند. يافته‌ها نشان داد كه مدل تاب‌آوري بر اساس ويژگي‌هاي شخصيتي و هوش اجتماعي با ميانجي‌گري هوش معنوي برازش مناسبي داشت و روان‌رنجورخويي، برون‌گرايي، گشودگي، وجدان‌گرايي و هوش اجتماعي بر هوش معنوي و تاب‌آوري اثر معنادار مستقيم داشتند (05/0>P)، اما توافق‌پذيري بر هوش معنوي و تاب‌آوري اثر معناداري نداشت (05/0P). همچنين، روان‌رنجورخويي، برون‌گرايي، گشودگي، وجدان‌گرايي و هوش اجتماعي از طريق هوش معنوي بر تاب‌آوري اثر معنادار غيرمستقيم داشتند (05/0>P). با توجه به نتايج پژوهش حاضر، برنامه‌ريزي جهت بهبود تاب‌آوري در بيماران قلبي ضروري است و متخصصان و درمانگران حوزه سلامت مي‌توانند از طريق كاهش روان‌رنجورخويي و افزايش برون‌گرايي، گشودگي، وجدان‌گرايي و هوش اجتماعي ميزان تاب‌آوري در بيماران قلبي را بهبود بخشند.

The resilience has an important role in health and quality of life and from the effective factors can be noted to personality traits, social intelligence and spiritual intelligence. As a result, present research was conducted aim to investigate the modeling of resilience based on personality traits and social intelligence with mediated by spiritual intelligence in cardiac patients. The research design was cross-sectional from type of correlational. The study population was cardiac patients referred to medical clinics of Isfahan city in 2020 year, which based on Krejcie and Morgan table number of 384 people were selected by simple random sampling method. The research tools were the resilience scale (Connor and Davidson, 2003), personality traits questionnaire (Costa and McCrae, 1992), Tromso social intelligence scale (Silvera and et al, 2001) and spiritual intelligence scale (Amram and Dryer, 2007). Data were analyzed by structural equation modeling with path analysis method in SPSS-23 and LISREL-8.8 software. Findings showed that the resilience model based on personality traits and social intelligence with mediated by spiritual intelligence had a good fit and neuroticism, extraversion, openness, conscientiousness and social intelligence had a significant direct effect on spiritual intelligence and resilience (p < 0.05), but agreeableness did not have a significant effect on spiritual intelligence and resilience (P>0.05). In addition, spiritual intelligence had a significant direct effect on resilience (p < 0.05). Also, neuroticism, extraversion, openness, conscientiousness and social intelligence through spiritual intelligence had a significant indirect effect on resilience (p < 0.05). According to the results of the present study, planning is essential to improve resilience in heart patients and health professionals and therapists can improve resilience in heart patients by reducing neuroticism and increasing extraversion, openness, conscientiousness and social intelligence.