عنوان مقاله :
ارزيابي تنوع ژنتيكي اكوتيپهاي مختلف شويد براساس صفات مورفولوژيكي و درصد اسانس اندام هوايي
عنوان به زبان ديگر :
Evaluation of genetic diversity of Anethum graveolens L. different ecotypes based on morphological traits and essential oil percentage of shoot
پديد آورندگان :
قليزاده، افسانه دانشگاه محقق اردبيلي - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي، اردبيل، ايران , محب الديني، مهدي دانشگاه محقق اردبيلي - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي، اردبيل، ايران , عبادي سقرلو، اصغر دانشگاه محقق اردبيلي - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي مغان، پارس‌آباد، ايران , چمني، اسماعيل دانشگاه محقق اردبيلي - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي، اردبيل، ايران
كليدواژه :
تجزيه عليت , تجزيه كلاستر , ژرم پلاسم شويد
چكيده فارسي :
شويد (Anethum graveolens L.) يكي از سبزي‌هاي مهم با خواص دارويي بينظيري ازجمله ضدنفخ، مقوي معده و رفع دلدرد مي‌باشد. شناسايي اكوتيپهاي بومي شويد يكي از مهمترين اقدامات در زمينه بهبود كشت‌وكار و بهنژادي اين محصول محسوب مي‌گردد. بهمنظور بررسي تنوع ژنتيكي براساس صفات مورفولوژيكي بذرهاي30 اكوتيپ شويد جمعآوري شد و آزمايشي در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار انجام گرديد. براساس نتايج تجزيه واريانس اكوتيپهاي مورد بررسي در اغلب صفات با يكديگر تفاوت معنيداري داشتند. مطابق نتايج مقايسه ميانگين بيشترين ارتفاع بوته (02/80 سانتيمتر)، طول ساقه (55/69 سانتيمتر)، قطرساقه (95/2 ميليمتر)، وزنتر اندامهوايي (36/6 گرم) و وزنخشك اندامهوايي (78/1 گرم) مربوط به اكوتيپ اروميه بود. نتايج همبستگي نشان داد بين اكثر صفات مورد مطالعه همبستگي معنيداري وجود داشت. براساس تجزيه به عامل‌ها عامل اول 95/33 درصد از واريانس را توجيه كرد كه اكثرا صفات رويشي در آن قرار داشتند. براساس تجزيه خوشه‌اي30 اكوتيپ در چهارگروه مختلف قرارگرفتند و تفاوت‌هاي چشمگيري به‌ويژه براي ميزان عملكرد اندامهوايي در بين گروهها وجود داشت. مطابق نتايج رگرسيون مرحله‌اي صفات فاصله ميانگره و طول برگ وارد مدل شدند. بهطوركلي نتايج اين پژوهش نشان داد اكوتيپهاي شويد جمعآوري شده از نواحي مختلف ايران از نظر صفات مورد مطالعه داراي تنوع بالايي هستند و مي‌توان اكوتيپهاي با ارزشي در بين آنها پيدا نمود.
چكيده لاتين :
Dill (Anethum graveolens L.) is one of the most important vegetables that has valuable medicinal properties, including anti-flatulence, stomach acid, and difficulty removing. Identification of dill native ecotypes is considered as one of the most important steps in the field of cultivation improvement and breed of this product. In order to evaluate the genetic diversity in different ecotypes of dill based on morphological traits, an experiment was conducted in a randomized complete block design with three replications. Based on the results of analysis of variance, the studied ecotypes were significantly different in most traits. According to the comparison of mean results, the average maximum plant height (80.02 cm), stem length (69.55 cm), stem diameter (2.95 mm), shoot fresh weight (6.36 g) and shoot dry weight (1.78 g) was belonged to Urmia ecotype. The correlation results showed that there was a significant correlation between most of the studied traits. Based on factor analysis, the first factor explained 33.95% of the variance in which most of the vegetative traits included. Based on cluster analysis, 30 ecotypes were divided into four different groups and there were significant differences, especially for the shoot yield between the groups. According to the results of stepwise regression, internode spacing and leaf length were entered into the model. In general, the results of this study showed that dill ecotypes collected from different parts of Iran have a high diversity in most of the studied traits and valuable ecotypes can be found among them.
عنوان نشريه :
علوم باغباني ايران
