پديد آورندگان :
فرزين، محسن دانشگاه ياسوج - دانشكدۀ كشاورزي و منابع طبيعي - گروه جنگل، مرتع و آبخيزداري , كريميان، وحيد دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان , جهانتاب، اسفنديار دانشگاه فسا - دانشكدۀ كشاورزي - گروه مرتع و آبخيزداري
كليدواژه :
بار رسوبي , تراكم و تنوع بذر , جوانه زني بذر , رسوبات رودخانه اي
چكيده فارسي :
اين پژوهش سعي بر آن داشته است تا با معرفي فلور، شكل زيستي و كورولوژي پوشش گياهي حاشيۀ رودخانۀ بشار و بانك بذر رسوبات آن در استان كهگيلويه و بويراحمد، نقش اين رودخانه را در انتقال بذور و اهميت رسوبات آبرفتي در نگهداشت و ذخيرۀ بذر گياهان مشخص كند. به اين‌منظور، با پيمايش زميني، ليست فلورستيك پوشش گياهي حاشيۀ رودخانۀ بشار در نواحي دهنو، مختار، دروهان، كبگيان و رودشتي تهيه شد. سپس، براي تعيين وضعيت بانك بذر با استفاده از روش پيدايش نهال، از رسوبات نهشته‌شده در كنارۀ رودخانه نمونه برداري شده و براي كشت به گلخانه منتقل شد. نتايج نشان داد در پوشش گياهي حاشيۀ رودخانه و بانك بذر رسوب به‌ترتيب، 32 و 25 گونه گياهي وجود داشت. از ميان گونه هاي شناسايي‌شده، 20 گونه بين پوشش گياهي حاشيۀ رودخانۀ بشار با بانك بذر رسوبات مشترك است و 5 گونه شامل Alyssum dasycarpum.، Chenopodium botrys،Erodium cicutarium، Medicago rigidula و Aeluropus littoralis فقط در بانك بذر رسوبات وجود دارد. نتايج اشكال زيستي پوشش گياهي حاشيۀ رودخانه نشان داد 50 درصد از كل گونه هاي گياهي از نوع همي كريپتوفيت است و تروفيت ها و ژئوفيت ها نيز به‌ترتيب 48/87 و 3/12 درصد را به خود اختصاص دادهاند. در بانك بذر رسوب نيز، 36 درصد گونه ها جزء همي كريپتوفيت ها و 64 درصد گونه ها تروفيت هستند. نتايج تجزيۀ واريانس نشان داد از نظر تعداد گياهچۀ رويش‌يافته بين بانك بذر رسوب در مناطق مختلف رودخانۀ بشار تفاوت معناداري در سطح يك درصد وجود دارد؛ مقايسۀ ميانگين نيز بر وجود اختلاف معنادار بين بانك بذر رسوب همۀ مناطق به جزء منطقۀ كبگيان با دهنو دلالت دارد. از آنجا كه رودخانه هايي با بار رسوبي قابل توجه، نشان‌دهندۀ وضعيت نامناسب اراضي بالادست و تخريب پوشش گياهي است، بانك بذر رسوبات آبرفتي اين رودخانه ها نيز كوچك و كم است كه ضعيف بودن بانك بذر خاك حوضۀ آبخيز را نشان مي دهد. بنابراين، تعيين وضعيت بانك بذر رسوباتي كه به وسيلۀ رودخانه حمل مي شود، مي تواند نقش كليدي در آگاهي از وضعيت مديريت حوضه ها ايفا كند.
چكيده لاتين :
This study has tried to introduce the flora, biology and chorology of vegetation along the Beshar River, on Kohgilouyeh va Boyerahmad province, and its sediment seed bank to determine the role of the river in transferring seeds and the importance of alluvial sediments in maintaining and storing plant seeds. For this purpose, a floristic list of vegetation along the Beshar River on Dehno, Mokhtar, Darohan, Kabgian, and Rudashti areas was prepared by field surveys. Then, to determine status of the seed bank using the seedling generation method, the sediments along the river was sampled and transferred to the greenhouse for germination. The results showed that there were 32 and 25 plant species in the vegetation along the river and sediment seed bank, respectively. Among the identified species, 20 species are shared between the vegetation along the river and the sediment seed bank, while 5 species including Alyssum dasycarpum, Chenopodium botrys, Erodium cicutarium, Medicago rigidula, and Aeluropus littoralis are present only in the sediment seed bank. According to the results, hemicryptophytes, therophytes, and geophytes along the river are 50%, 48.87% and 3.12%, respectively. In sediment seed bank, 36% of the species are hemicryptophytes and 64% of the species are trophites. The ANOVA shows that there is a significant difference between sediment seed bank in different areas of the river in terms of number of seedlings grown. The comparison of the mean, also, indicates the existence of a significant difference between the seed bank of sediments in all areas except Kabgian-Dehno.
