تأثير اختلاف سود حسابداري با درآمد مشمول ماليات بر كيفيت حسابرسي با تأكيد بر نقش كيفيت سود

The effects of accounting earnings differences with taxable incomes on audit quality with Emphasis on the Role of earnings quality

حسابداري و تشخيص ماليات دو رشته مجزا با اهداف متفاوتي هستند اما يك وجه اشتراك مهم دارند، در واقع نقطه شروع در محاسبه ماليات بر درآمد، همواره سود حسابداري است. درآمد مشمول ماليات براساس رويه‌‌هاي منظم حسابداري و قوانين مالياتي تعيين مي‌شود. از طرفي، يكي از موارد مربوط به افزايش ريسك حسابرسي كه منجر به تغيير در كيفيت حسابرسي مي‌‌شود، وجود اختلاف زياد بين سود مبتني بر دفاتر حسابداري و درآمد مشمول ماليات مي‌‌باشد. براين اساس، هدف پژوهش حاضر بررسي تأثير اختلاف سود حسابداري با درآمد مشمول ماليات بر كيفيت حسابرسي با تأكيد بر نقش كيفيت سود مي‌‌باشد. در اين راستا، نمونه آماري پژوهش شامل داده‌‌هاي 91 شركت پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طي سال‌‌هاي 1393 الي 1397 مي‌‌باشد. براي آزمون فرضيه‌‌ها از رگرسيون خطي چند متغيره استفاده شده است. يافته‌‌ها حاكي از آن است كه كيفيت سود بر رابطه بين اختلاف سود حسابداري با درآمد مشمول ماليات و كيفيت حسابرسي، نقش تعديل‌‌كننده دارد به نحوي كه شركت‌هايي كه اختلاف سود حسابداري با درآمد مشمول ماليات زيادي دارند، از كيفيت حسابرسي بيشتري برخوردار هستند. همچنين اختلاف سود دفتري-مالياتي بيانگر يك معيار قابل مشاهده براي كيفيت سود مي‌‌باشد كه تصميمات حسابرس را تحت تأثير قرار مي‌دهد.

Accounting and taxation are two separate fields with different objectives, but they have one thing in common. In fact, accounting earnings are always the starting point to calculate income taxes. Taxable incomes are determined based on regular accounting procedures and tax-related laws. Moreover, one of the cases related to increased audit risks, which results in the alterations of quality, is high differences between book accounting earnings and taxable incomes. On this basis, the aim of present research to investigate the effects of earnings quality on the relationship of the difference between accounting earnings and taxable incomes with audit quality. In this regard, the statistical sample of the study includes data of 91 companies listed on the Tehran Stock Exchange during 2014-2017. Multivariate linear regression was used to test hypotheses. Findings indicated that earnings quality has a moderating role in the relationship of the difference between accounting earnings and taxable incomes with audit quality, so that corporations with high differences between accounting earnings and taxable incomes enjoy higher audit quality. That is, book-taxable income differences represent an observable measure of earnings quality, which has some effects of decisions made by auditors.