بهره‌وري سبز اقتصاد ايران با رويكرد زيست‌محيطي

Green Productivity of Iran with Environmental Approach

در ادبيات اقتصادي به منظور ارزيابي سياست‌هاي برنامه‌ريزان و تصميم‌گيرندگان و دولت‌ها شاخص‌هاي مختلفي ارايه شده است. يكي از مهم‌ترين اين شاخص‌ها بهره‌وري كلي عوامل توليد است كه در آن ميزان تمام محصولات به ميزان تمام نهاده‌ها سنجيده مي‌شود. اگر در اين شاخص رشد وجود داشته باشد، به معني آن است كه سياست‌‌هاي مديران در استفاده از نهاده‌ها مؤثر بوده است. محاسبه و سنجش بهره‌وري داراي اهميت زيادي است به گونه‌اي كه هم محاسبه آن امكان‌پذير باشد و هم به واقعيت‌هاي اقتصاد نزديك باشد. يكي از مسائلي كه بر بهره‌وري اثرگذار است مسائل زيست‌محيطي از جمله انتشار آلودگي‌ها است. اگر در محاسبه بهره‌وري چنين مسئله‌اي در نظر گرفته نشود، محاسبه بهره‌وري را به شدت مخدوش خواهد كرد و موجب گمراهي مديران و سياست‌گذاران مي‌شود. در اين مطالعه با استفاده از الگوي مانده سولو تعميم‌يافته، علاوه بر محاسبه بهره‌وري سبز اقتصاد ايران، بهره‌وري بدون حضور متغير آلودگي با سناريوهاي مختلف برآورد و با ساير مطالعات مقايسه گرديد. در نهايت كشش انتشار آلودگي و قيمت سايه‌اي انتشار آلودگي محاسبه گرديد. نتايج نشان مي‌دهد رشد بهره‌وري سبز براي دوره 91-1358 به­طور متوسط 1/28- درصد بوده است كه بدون حضور اثر انتشار آلودگي برابر 1/02- درصد خواهد بود. بنابراين بدون حضور آثار انتشار آلودگي، بهره‌وري بطور متوسط 0/26 واحد درصد، بيش­تر برآورد مي‌شود. بنابراين بدون لحاظ نمودن‌ آثار زيست‌محيطي، موجب گمراهي برنامه‌ريزان خواهدشد. هم­چنين كشش انتشار آلودگي 0/31142 برآورد شده است. بر اين اساس قيمت سايه‌اي انتشار آلودگي براي اقتصاد ايران بطور متوسط حدود 1/03 ميليون ريال در هر تن برآورد گرديد.

In economic literature, policy planners and decision-makers and governments to evaluate the various indicators presented various indices. One of the most important indices is Total Factor Productivity where ratio of all products to all inputs is measured. If there is growth, it means that the manager policies have been effective in the use of inputs. Calculateion and measurement of TFP is importance so that both calculations of it should be possible and it closed to realty of economy. One of affective problem on TFP is environmental issues such as pollution emission. If this issue is not considered in the calculation of TFP, Calculated TFP will severely flawed and mislead the managers and policy makers. In this study by using extended Solow residual model, in addition of Iran’s green TFP calculation, TFP without pollution emission variable by using several scenarios are estimated and compared with other studies. Finally, pollution emission elasticity and shadow price of it are estimated. Results indicate green TFP growth for yeas of 1978-2012 is -1.28 percent that in without pollution emission variable scenario is -1.02. So, difference between with and without pollution emission variable scenarios is 0.26 unit percent. So, if environmental issues are not considered in TFP, it will be misleading for planner. Also pollution emission elasticity are specified 0.31142. Accordingly, pollution emission shadow price of Iran’s economic are estimated 1.03 Mil Rls/tonne.