مدل‌سازي پارامترهاي توليد و پوشش تاجي به منظور معرفي مؤثرترين عامل محيطي در مراتع نيمه‌استپي باغرو، استان اردبيل ايران

Modeling Production and Canopy Cover Parameters to identify the Most Effective Environmental Factors in Baghrou Semi-Steppe Rangelands of Ardabil Province, Iran

هدف از تحقيق حاضر تعيين مؤثرترين عوامل‌محيطي (پستي‌ و بلندي، اقليمي و خاك) بر تغييرات توليد و پوشش تاجي گياهي و تهيه مدل پيش‌بيني با استفاده از مهم‌ترين عامل در مراتع نيمه‌استپي هير- باغرو استان اردبيل بود. ابتدا با در نظر گرفتن تيپ‌هاي گياهي و عوامل‌محيطي، توليد و پوشش تاجي در مرحله گلدهي كامل گياهان، با استفاده از پلات‌هاي يك متر مربعي، برداشت شد. براي تعيين مؤثرترين عوامل‌محيطي در تغييرات توليد و پوشش تاجي، از روش تجزيه به مؤلفه‌هاي اصلي استفاده شد. براي مدل‌سازي ابتدا همبستگي بين تأثيرگذارترين عوامل‌محيطي به‌ دست‌آمده از تجزيه به مؤلفه‌هاي اصلي انجام و عوامل با همبستگي بالا حذف و مدل‌سازي با استفاده از رابطه چندجمله‌اي درجه دو انجام شد. در نهايت مدل‌هاي به‌دست‌آمده در محيط GIS شبيه‌سازي شد. نتايج نشان‌داد كه شش مؤلفه اول با 65/71 درصد، بيش‌ترين تأثير را بر تغييرات توليد و پوشش تاجي داشت. با توجه به معيار (Root mean squared error =RMSE) نقشه‌هاي شبيه‌سازي شده توليد (0/76=RMSE) و پوشش تاجي (0/48=RMSE) توسط مهم‌ترين عامل تأثيرگذار به‌دست‌آمده (بارندگي ساليانه) نيز صحت بالايي را نشان‌ داد. يافته‌هاي اين تحقيق مي‌تواند در مديريت مراتع در استان اردبيل در راستاي ايجاد تعادل بين عرضه و تقاضاي توليد و توازن كربن مورد استفاده قرار گيرد.

The aim of the study was to determine the most important environmental factors (topography, climate, and soil) affecting changes in production and canopy cover of plant variations and to prepare prediction maps, based on the most important factor, in semi-steppe rangelands of Hir-Baghrou, Ardabil province, Iran. First, by detecting the vegetation types and different classes of environmental factors, the production and canopy cover were estimated in 1-m2 plots at full flower stage of dominant species. Then, to determine the most important environmental factors, affecting the production and canopy cover changes, the principal component analysis (PCA) was used. For modeling, first, the correlation between the most effective environmental factors was obtained from the PCA. Then, the highly correlated factors were eliminated and the quadratic polynomial models were obtained. Finally, the obtained models were simulated in GIS. The results of the PCA showed that the first six components with 71.65% had the greatest effect on the production and canopy cover changes. Based on the root mean squared error (RMSE), simulating maps of production (RMSE=0.76) and canopy cover (RMSE=0.48) by effective factor (annual precipitation) showed the highest accuracy. The results of this study can be used to manage the rangelands of Ardabil province to create a balance between supply and demand of production and also to balance carbon.