انسان‌شناسي زيست‌محيطي: مروري بر موضوعات، رويكردها و كاربردها

انسان‌شناسي زيست‌محيطي از زيررشته‌هاي انسان‌شناسي فرهنگي محسوب مي‌شود كه هدف نهايي آن بررسي انواع روابط ميان انسان و محيط‌زيست پيراموني‌اش است. در اين مقاله، با كاوش در منابع حوزه انسان‌شناسي زيست‌محيطي در پي شناسايي موضوعات متداول آن، رويكردها و نگرش‌هايي كه براي فهم رابطه انسان – محيط‌زيست دارد و درنهايت، كوشش‌هاي كاربردي آن هستيم. بر همين اساس، ساختار مقاله حاضر در بخش بدنه به سه پاره تقسيم شده است. در پاره نخست، با مرور جديدترين مقالات منتشرشده به زبان انگليسي در حوزه انسان‌شناسي ‌زيست‌محيطي از سال 2018 به اين‌سو، به بررسي مهم‌ترين موضوعاتي كه موردتوجه انسان‌شناسان زيست‌محيطي بوده پرداخته شده است. موضوعاتي از جمله تجربه فرهنگي محلي چالش‌هاي زيست‌محيطي و روندهاي سازگاري با اين چالش‌ها مهم‌ترين موضوعات هستند كه تداوم علايق پيشين اين حوزه را نشان مي‌دهد. در پاره‌ي دوم، رويكرد خاصي كه انسان‌شناسان در تعريف نسبت خود با چالش‌هاي زيست‌محيطي دارند بررسي شده است. انسان‌شناسان براي مشاركت در چالش‌هاي زيست‌محيطي نقش‌هاي مختلفي براي خود تعريف مي‌كنند از جمله تفسيرگر، مترجم، ميانجي، تسهيل‌گر و كنش‌گر. تنوع اين نقش‌ها گوياي ظرفيتي است كه انسان‌شناسي براي مشاركت در چالش‌هاي زيست‌محيطي دارد. در پاره‌ي سوم با مرور مهم‌ترين منابعي كه به انسان‌شناسي زيست‌محيطي كاربردي پرداخته‌اند، انواع مختلف كاربردها و مشاركت‌هاي انسان‌شناسي زيست‌محيطي را بررسي مي‌كنيم. درنهايت، در بخش نتيجه با بررسي برخي شكاف‌ها در مطالعات انسان‌شناسي زيست‌محيطي، مدلي از مشاركت انسان‌شناسي در بررسي چالش‌هاي زيست‌محيطي ارائه مي‌شود كه از سه جزء محوري تشكيل شده است: جامعيت معرفتي، جامعيت كنشي و جامعيت مقياسي. هر يك از اين سه جزء در مطالعات اين حوزه موردتوجه انسان‌شناسان بوده‌اند.