ارزيابي رژيم هاي مختلف آبياري بر خصوصيات رشدي و عملكرد ژنوتيپ هاي برنج هوازي در شرايط آب و هوايي شمال استان خوزستان

Evaluation of the effect of different irrigation regimes On the growth characteristics and yield of aerobic rice genotypes In northern Khuzestan

با هدف تعيين نقش رژيم‌هاي مختلف آبياري بر روند شاخص هاي رشد، طول ساقه، وزن ساقه، و عملكرد دانه ژنوتيپ-هاي برنج هوازي در در شرايط آب و هوايي شمال استان خوزستان آزمايشي طي دو سال 1393 و 1394 در مزرعه ايستگاه تحقيقات كشاورزي شاوور با طول شرقي َ28 : ْ48 عرض شمالي َ50 : ْ31 طراحي و اجرا گرديد. چهار سطح آبياري (1، 3، 5 و 7 روزه) دركرت‌هاي اصلي و 12 ژنوتيپ برنج در كرت‌هاي فرعي در سه تكرار قرار گرفتند. نتايج تجزيه مركب نشان داد بين ژنوتيپ ها، رژيم هاي آبياري و اثر متقابل دو عامل در تمامي صفات تفاوت معني‌داري در سطح يك درصد وجود داشت. در رژيم هاي آبياري يك و سه روزه بيشترين و رژيم آبياري هفت روزه كمترين مقدار را به دليل دوره اثر گذاري كمتر صفات متأثر از آن دارا بودند. عملكرد دانه ضمن اينكه بيشترين همبستگي مثبت و معني‌دار را با وزن برگ پرچم به لحاظ تأمين بيشترين مواد فتوسنتزي براي مخزن اصلي داشت در رژيم آبياري دوم و ژنوتيپ IR 81025-B-327-3 با متوسط 6555 كيلوگرم در هكتار، از بيشترين مقدار برخوردار بود. بررسي روند شاخص‌هاي رشد نشان داد كليه ژنوتيپ‌ها با كاهش دور آبياري در مدت زمان كمتري به حداكثر رشد خود رسيدند ضمن اينكه ژنوتيپ‌هاي مقاوم‌تر بر اساس تقسيم بندي ايري از ثبات بيشتري در روند رشد برخوردار بودند. خود را در شرايط كاهش دور آبياري بهتر حفظ كردند كه مي‌توان از آن جهت فرايندهاي به‌نژادي و اصلاح ارقام استفاده كرد.

The aim of this study was to determine the role of different irrigation regimes on flag leaf and other leaves, stem length, stem weight, average leaf length and width of aerobic rice genotypes was carried out during 2014 and 2015 in Shavoor Agricultural Research Station in northern of Khuzestan. Four irrigation regimes (1, 3, 5 and 7 days) in main plots and twelve rice genotypes in subplots with three replications. The results of combined analysis showed that there was a significant difference between genotypes, irrigation regimes and their interactions in all traits. One-day and three-day irrigation regimes had the highest and the seven-day irrigation regimen the lowest in terms of less time in nutrient accumulation in all traits. Grain yield, while having the highest positive and significant correlation (0.486 **) with flag leaf weight in terms of providing the most photosynthetic material for the main reservoir in the All genotypes tended to produce the most grain yield in the second irrigation regime (the three-day irrigation interval); genotype IR 81025-B-327-3, with 6555.10 kg ha-1 of grain yield, out-performed the remaining genotypes in this level of irrigation regime. Examination of the growth index showed that all genotypes reached their maximum growth by reducing the irrigation cycle in a shorter period of time, while more resistant genotypes maintained their growth process in the conditions of better irrigation cycle reduction, which can be due to breeding and Corrected figures used.