تاثيرات توسعه شهري بر گسترش ابعاد فرسودگي بافت هاي تاريخي، مورد مطالعاتي: محله فيض آباد شهر كرمانشاه

Urban Development Impacts on Expanding the Weariness Aspects of Historical Contexts (Case Study: Feizabad Neighborhood of Kermanshah City)

مفاهيم توسعه شهري و جاماندگي بافت هاي تاريخي از فرايند توسعه، پديده هايي متناظر در كشورهاي توسعه نيافته و يا در حال توسعه هستند كه به طور عموم به دليل رشد صرفا فيزيكي آن هم از نوع خطي روي مي دهند. در اين رابطه، پژوهش حاضر با هدف شناخت روند صحيح توسعه فضايي شهر كرمانشاه به عنوان مطالعه موردي تحقيق به تحليل جريان هاي غيراصولي توسعه بر محله تاريخي فيض آباد و متعاقبا شناسايي عوامل منفي مؤثر بر ايجاد فرسودگي و افزايش ابعاد آن در اين محله پرداخته است. از منظر روش شناسي تحقيق، اين پژوهش با تمركز بر راهبرد موردكاوي و به صورت توصيفي- تحليلي انجام شده و در نهايت به منظور تدقيق و تاييد فرضيه تحقيق مبني بر اين كه روند رشد فيزيكي شهر در بازه هاي تاريخي مختلف، منجر به جاماندگي بافت تاريخي از فرايند توسعه گرديده و پيوند اجتماعي-كالبدي محله مذكور را با كل شهر مخدوش كرده است با نظرسنجي از خبرگان مسلط بر بافت، در قالب يك درخت تصميم گيري، امتيازدهي و تثبيت شده است. بدين طريق كه با وزن دهي و امتيازدهي آيتم هاي استخراج شده از چهارچوب نظري تحقيق به تدقيق اولويت مولفه هاي مدل مفهومي پژوهش منتج شد و از اين طريق امكان رتبه بندي پيامدهاي منفي توسعه را در ارتباط با فرسودگي بافت تاريخي مورد مطالعه ميسر ساخت. نتايج حاصل از اين پژوهش گوياي اين است كه افزايش اندازه شهر در دوره هاي تاريخي، هيچ تناسب و سنخيتي با رشد جمعيت نداشته و به ويژه بر اثر سياست هاي ناصحيح در خصوص واگذاري زمين پس از انقلاب اسلامي، فرسودگي محله فيض آباد افزايش يافته و معضلاتي نظير عدم تعادل بخشي به شهر، شكل گيري عرصه هاي وسيع در رقابت با بافت مركزي، افزايش هزينه هاي نگهداري و سكونت گاه هاي غيررسمي پديد آمده است. لازم به ذكر است كه نتايج كاربردي پژوهش به صورت رتبه بندي مولفه ها و خروجي درخت تصميم گيري در قالب پيشنهاداتي براي طرح هاي آتي مرمت محله تاريخي فيض آباد ارائه شد.

The concepts of urban development and backwardness of the old and historical contexts from the development process are the corresponding phenomena in non-developed or developing countries, which generally resulted from linear and horizontal only physical growth, instead of considering the inner potentialities of cities. The current research pursues the objective of understanding the correct procedure of spatial development of a city, especially Kermanshah as the case study and analyzing the irregular developmental trends of the Feizabad neighborhood, as well as identifying effective factors in creating and increasing the dimensions of weariness in this area. From the methodological point of view, this research has been done by focusing on a case study strategy and a descriptive-analytical method. Finally, it has been validated by a survey of experts to precise the research proposition theory. This was done by designing and distributing a researcher-made questionnaire among experts in the field of architecture and Urbanism with a high familiarity with the old context of Kermanshah. In this way, by weighing and scoring the items extracted from the theoretical framework of the research, the priority of the components of the research conceptual model was achieved, and thus it was possible to rank the negative consequences of the development concerning the weariness of the studied historical context. The results show that the increase in the size of the city in different historical periods has had no relevance to population growth. Especially, due to incorrect policies regarding the transfer of land after the Islamic Revolution, the deterioration of the Feizabad neighborhood has increased. Then, the problems such as lack of Balancing the city has led to the formation of competition between new large areas and the central contexts increasing maintenance costs and informal settlements.