واكاوي عوامل روانشناختي تأثيرگذار بر رفتار به‌كارگيري سامانه آبياري كم‌فشار در استان آذربايجان‌شرقي

Analysis of Psychological Factors Affecting Farmers’ Behavior in Using Low-pressure Irrigation System in the East Azarbaijan Province

يكي از سازوكارهاي اصلي در مديريت بهينه مصرف آب در كشاورزي، استفاده از فناوري­ هاي مرتبط براي دستيابي به بهره ­وري بالا است. در سال­هاي اخير فناوري آبياري كم­ فشار به ­عنوان يكي از روش ­هاي نوين بهبود راندمان آبياري سطحي مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به اهميت عوامل روانشناختي بر رفتار كشاورزان در به­ كارگيري فناوري­ هاي نوين، پژوهش حاضر با هدف تحليل عوامل روانشناختي موثر بر رفتار كشاورزان در به­ كارگيري سامانه آبياري كم ­فشار در استان آذربايجان­ شرقي انجام شده است. اين پژوهش به لحاظ هدف، كاربردي و از نظر طرح تحقيق، پژوهش­ كمي است. جامعه آماري تحقيق، كشاورزان استان آذربايجان­ شرقي به تعداد 112010 نفر بودند كه بر اساس فرمول كوكران، نمونه 393 نفري از آن­ها با استفاده از روش نمونه ­گيري چندمرحله ­اي انتخاب شدند. براي تجزيه و تحليل داده ­ها از نرم ­افزارهاي SPSS20 و AMOS21 استفاده شد. نتايج تجربي پژوهش با استفاده از مدل­سازي معادلات ساختاري نشان داد كه متغيرهاي نگرش، خودكارآمدي، هنجارهاي اخلاقي، كنترل رفتاري و تمايل بر به­ كارگيري فناوري آبياري كم­ فشار، 57 درصد از واريانس متغير كاربرد آبياري كم­ فشار را تبيين كردند. همچنين، بر اساس نتايج مشخص شد كه متغير هنجارهاي اخلاقي، پيش ­بيني­ كننده قوي­ تري براي متغير تمايل به كاربرد آبياري كم فشار بود.

One of the main mechanisms in optimizing water consumption management is the use of related technologies to achieve high productivity level. In recent years, low-pressure irrigation system has been considered as one of the new methods to improve efficiency of surface irrigation. This study aimed to analyze the psychological factors affecting farmers' behavior in using low-pressure irrigation system. This qualitative study is performed in East Azarbaijan province. The statistical sample population consists of 393 farmers out of 112010 farmers of East Azarbaijan province. This seems to be a sufficient sample of farmers due to the use of Cochran's formula and multi-stage sampling method. The SPSS version 20 and AMOS version 21 were used to analyze the data. The results of using structural equation modeling showed that the variables of attitude, self-efficacy, mental norms and behavioral control were explained 57% of the variance changes. The variable of ethical norms has been a stronger predictor of the tendency to use low-pressure irrigation.