كليدواژه :
آبياري نوين , پذيرش , پسته , سرمايه اجتماعي , كارايي آب
چكيده فارسي :
سرمايه اجتماعي به عنوان عامل توليدي كيفي، ابزاري براي اصلاح كارايي و بهره وري كشاورزان است. يكي از راه هاي نيل به توسعه توجه كردن به سرمايه اجتماعي و توانمندسازي و آگاه كردن كشاورزان از طريق تقويت ابعاد مختلف اين نوع سرمايه مي باشد. پسته به عنوان طلاي سبز نقش مهمي در بخش كشاورزي شهرستان سيرجان دارد. يكي از بزرگترين مشكلات كشاورزان توليدكننده پسته، محدوديت شديد منابع آبي است. با اين وجود، تعداد زيادي از كشاورزان از روش سنتي به آبياري ميپردازند. در اين تحقيق، ابتدا 285 كشاورز توليدكننده پسته در شهرستان سيرجان براساس فرمول كوكران انتخاب شدند و براساس نوع روش آبياري (سنتي يا مدرن) به دو گروه تقسيم شدند. سپس، ابعاد مختلف سرمايه اجتماعي براساس نظر Putnum در اين دو گروه ارزش گذاري شد و در حضور اين عامل كارايي نهاده آب محاسه شد. با استفاده از مدل توبيت عوامل مؤثر بر كارايي آب و با كاربرد مدل لاجيت فاكتورهاي تأثيرگذار بر پذيرش تكنولوژي آبياري نوين با تأكيد بر نقش سرمايه اجتماعي مورد بررسي قرار گرفتند. داده ها با استفاده از ابزار پرسشنامه در سال 98-1397 جمعآوري شدند. با توجه به نتايج، شاخص سرمايه اجتماعي در هر دو گروه مورد بررسي، براساس ابعاد اعتماد و هنجارها و انسجام اجتماعي در سطح متوسط و از نظر مشاركت و شبكه هاي اجتماعي در سطح پايين ارزيابي شد. ميانگين كارايي آب (CRS) با احتساب سرمايه اجتماعي و بدون احتساب آن در بين كشاورزاني كه از روش آبياري سنتي استفاده ميكنند، به ترتيب 31 و 27 درصد و اين مقادير در گروه كشاورزاني كه با روشهاي جديد با آبياري ميپردازند بهترتيب 67 و 58 درصد تعيين شد. يافته ها نشان داد متغيرهاي شركت در برنامه هاي صرفه جويي آب، تحصيلات، سرمايه اجتماعي، قيمت آب و نوع آبياري تأثير مثبت بر كارايي فني آب دارند. به علاوه متغيرهاي دسترسي به اعتبارات بانكي، ميزان درآمد، سرمايه اجتماعي و قيمت آب بيشترين تأثير مثبت بر پذيرش آبياري نوين توسط كشاورزان داشتند. توصيه مي شود دولت با تشويق كشاورزان جهت تجميع پساندازهاي كشاورزان خرد و يكپارچه سازي باغات از طريق تعاوني هاي كشاورزي و آب بران كه مهمترين منبع تشكيل و تقويت سرمايه اجتماعي در بين كشاورزان است، در جهت افزايش كارايي آب و گسترش استفاده از سيستم آبياري نوين گام بردارد.
چكيده لاتين :
Social capital as a qualitative factor of production is a tool to improve efficiency and productivity of farmers. One ways to achieve development is pay attention to social capital and empowerment and inform farmers by strengthening the various dimensions of this type of capital.
Pistachio as a green gold has an important role in the agricultural sector of Sirjan. One of the biggest problems for pistachio farmers is the severe limitation of water resources. However, many farmers use the traditional method of irrigation. In this study, 285 pistachio farmers in Sirjan city were selected based on Cochran's formula. Then, they divided into 2 groups based on the type of irrigation method (traditional or modern). After that, different dimensions of social capital were evaluated based on Putnum (2000) and in the presence of this factor, the efficiency of water input was calculated. In addition, using the Tobit model, the factors affecting water efficiency and using the logit model, the factors affecting the adoption of new irrigation technology with emphasis on the role of social capital were studied. Data were collected using a questionnaire in 2018-19. According to the results, the social capital index in both groups was evaluated based on the dimensions of trust and norms and social cohesion at a medium level and in terms of participation and social networks at a low level. The average water efficiency (CRS) with and without social capital among farmers who use traditional irrigation methods were 31% and 27%, respectively. These values in the group of farmers who use new methods of irrigation were determined 67% and 58%, respectively. In addition, it was found that the variables of participation in water saving programs, education, social capital, water price and type of irrigation have a positive effect on water technical efficiency. The variables of access to bank credit, income, social capital and water price had the most positive effect on the acceptance of new irrigation by farmers. It is recommended that by consolidating the savings of small farmers and integrating orchards through agricultural cooperatives and water user associations, which are the most important sources of formation and strengthening social capital among farmers, steps can be taken to increase water efficiency and expand the use of modern irrigation system.
