تبيين رابطۀ عوامل كالبدي و كيفيت مفهوم قلمرو ثانويه با ميزان امنيت اجتماعي ساكنين در محيط‌هاي مسكوني در پيشگيري از جرم بر پايۀ رويكرد CPTED؛ مطالعۀ موردي: مجتمع مسكوني چهارصددستگاه شهر قزوين

انسان‌ها نيازهايي دارند. امنيت يكي از نيازهاي مهم بشر است كه نقش مهمي در سعادت و سلامت روحي او و جامعه دارد و مسكن جزو نيازهاي اساسي انسان، بعد از خوراك و پوشاك است. چنان كه در طبقه‌بندي نيازهاي مازلو، امنيت در درجۀ دوم اهميت و پس از نيازهاي فيزيولوژيك قرار گرفته است؛ اما اين نياز به‌دليل رشد فزايندۀ تقاضاي مسكن در اثر افزايش جمعيت و شهرنشيني دهه‌هاي معاصر در ايران كه باعث شده است حجم ساخت‌وساز مسكن به بيشينۀ خودش برسد و همچنين نگاه يك‌سويه به آن‌ها، تبديل به مشكلي جدي گرديده است؛ زيرا با اين اوصاف، الگوي توليد مسكن تغيير يافته و اين امر سبب كاهش كيفيت مسكن شده است. بنابراين، از امنيت آن‌ها كاسته شده است و ظرفيت جرم‌خيزي در فضاهاي مسكوني و ترس از وقوع جرم در ساكنين اين مناطق افزايش يافته است. توجه‌نكردن برنامه‌ريزان و طراحان مجتمع‌هاي مسكوني به معيارهاي كالبدي‌محيطي در جهت نيازهاي انساني مي‌تواند مشكلات اساسي براي ساكنين به دنبال داشته باشد. در واقع، يكي از اين مشكلات، وجودنداشتن امنيت اجتماعي در مجتمع‌هاي امروزي است. در طراحي محيطي، رويكرد CPTED يكي از كارآمدترين رويكردها در بحث ارتقاي امنيت اجتماعي و پيشگيري از جرايم است. پژوهش حاضر با هدف ارزيابي هم‌بستگي ميان چند متغير امنيت اجتماعي و استفاده از نرم افزار spss انجام شده است. جامعۀ آماري ساكنين مجتمع مسكوني چهارصددستگاه قزوين است. حجم نمونه با فرمول كوكران محاسبه شده است و از روش نمونه‌گيري خوشه‌اي چندمرحله‌اي استفاده شده است. سنجش و بررسي پايايي پرسش‌نامه نيز از طريق آزمون آلفاي كرونباخ انجام شده است و عدد به‌دست‌آمده 0/8 است. در نهايت، بر اساس آزمون فريدمن، به رتبه‌بندي هريك از شاخص‌هاي مطرح‌شده پرداخته شد كه مشخص گرديد شاخص كيفيت عملكردي، اولويت اول دارد و پس از آن، به‌ترتيب هريك از شاخص‌هاي نظارت طبيعي، كيفيت كالبدي، تقويت حريم، خوانايي و قلمروگرايي در ارتقاي امنيت اجتماعي در مجتمع‌هاي مسكوني تأثيرگذارند.

No abstract