واكاوي عوامل اثر گذار تاريخي و آينده نگاري وضعيت حريم شهرهاي ايراني اسلامي؛ مطالعه موردي: حريم كلانشهر تهران

Analysis of histrocial and futuristic factors affecting the privacy of Iranian Islamic cities Case study of Tehran metropolitan area

تأثير انسان بر محيط بر پايۀ جهان بيني يا فلسفه زندگي شكل مي‌گيرد؛ از اين رو احداث و شكل گيري شهر در تمدن انساني همواره بيان كننده ايدئولوژي و جهان بيني حاكم بر آن جوامع بوده است؛ به همين جهت در محيط‌هاي جغرافيايي متباين، شهرها را با نقش و اهميت متفاوت و با رشد ناهماهنگ و ناهمسان ميبينيم. تحولات شتابان شهرنشيني و جمعيت شهرنشين كه از دهه چهل آغاز گرديده موجب بروز مشكلات در ابعاد گوناگوني نظير مسكن، بيكاري و اسكان غيررسمي به شديدترين شكل ممكن گرديده است و عدم توان پاسخگويي محيط‌هاي شهري به مسايل ايجاد شده، موجب شده تا حريم شهرها دائما در معرض رشد ناموزون شهرها و هجوم كاربري‌هاي شهري قرار گيرند. روش تحقيق در اين مقاله از نوع هدف كاربردي - توسعه اي از نوع ماهيت توصيفي تحليلي است. هدف بررسي و آينده پژوهي عوامل تاثير گذار بر حريم كلانشهر تهران از منظر شهر ايراني اسلامي است كه روند تاريخي و طولاني شدن آن بيش از چند دهه است كه منجر به از بين رفتن حريم تهران گرديده است. جامعه آماري اين پژوهش 40 نفر كه ازاين ميزان 15 نفر كارشناسان اداره كل حريم و مابقي صاحب نظران، خبرگان و متخصصان در پژوهش مي‌باشند. معيار‌هاي مورد بررسي قرار گرفته شامل عوامل كالبدي، اقتصادي، اجتماعي، طبيعي و مديريتي با زير معيار‌هاي مشخص، كه اين زير معيارهاكد گزاري شده و سپس در نرم افزار MIC MAC. به صورت ماتريس‌هاي MDI, MPDI, MII, MPII مورد تحليل قرار است. نتيجه تحقيق نشان مي‌دهد بيشترين تاثير مستقيم و مستقيم بالقوه، تاثيرات غير مستقيم و غير مستقيم بالقوه، مربوط به تغيير كاربري اراضي با رتبه (473). كمترين تاثيرات مستقيم، مستقيم بالقوه و تاثيرات غير مستقيم و غير مستقيم بالقوه مربوط به توپوگرافي محدود با رتبه (267) مي‌باشد. همچنين بيشترين وابستگي مستقيم، مستقم بالقوه و وابستگي غير مستقيم، غير مستقيم بالقوه درادوار تاريخي مربوط به رشد فزاينده جمعيت با عدد (465) و كمترين آن مختص به اراضي كشاورزي، تالاب‌ها با رتبه (224) مي‌باشد.

Human impact on the environment is based on worldview or philosophy of life; hence, the construction and formation of the city in human civilization has always expressed the ideology and worldview of those societies; therefore, in different geographical environments, we see cities with different roles and importance and with uncoordinated and heterogeneous growth. It has become the most severe form and the inability of urban environments to respond to the problems created, has caused cities to be constantly exposed to the uneven growth of cities and the influx of urban land uses. The descriptive nature is analytical. The purpose of studying and researching the factors affecting the metropolitan area of Tehran from the perspective of the Iranian-Islamic city, the historical trend and its prolongation for more than a few decades has led to the destruction of Tehran. The statistical population of this study 40 of them are 15 experts of the General Directorate of Privacy and the rest are experts, experts and specialists in research. The examined criteria include physical, economic, social, natural and managerial factors with specific sub-criteria, which are sub-criteria. an‎d then in MIC MAC software as a matrix MDI, MPDI, MII, MPII are analyzed. The results show that the most direct and direct potential impact, potential indirect and indirect effects, are related to land use change with rank (473). The lowest direct, potential direct effects, and potential indirect and indirect effects are related to the finite topography with rank (267) and (465) the lowest is for agricultural lands, wetlands with rank (224).