پديد آورندگان :
صياد، ايمانه دانشگاه شهيد بهشتي، تهران، ايران , ميردهقان فراشاه، مهين ناز دانشگاه شهيد بهشتي - گروه زبان شناسي، تهران، ايران , رضايي، ابوالفضل دانشگاه شهيد بهشتي - گروه زبان و ادبيات عربي، تهران، ايران
كليدواژه :
دستور نقش و ارجاع , افعال ايستا , ساخت‌هاي ايستا در قرآن , آزمون‌هاي تشخيصي ساخت‌هاي ايستا در عربي
چكيده فارسي :
دستور نقش و ارجاع، نظريه‌اي ساختي-نقشي است كه در آن ساخت نحوي با ساخت معنايي تركيب شده است؛ اگرچه بخش بنيادي بر عهده ساخت معنايي مي‌باشد. پژوهش حاضر با هدف تحليل و توصيف انواع ساخت‌هاي ايستا در زبان عربي همراه با شواهدي از قرآن كريم، بر اساس دستور نقش و ارجاع نگاشته شده است. اين جستار به دنبال پاسخ به دو پرسش است: 1- ساخت‌هاي ايستا در زبان عربي و آيات قرآن كريم كدامند؟ 2- چگونه دستور نقش و ارجاع مي‌تواند ابزار مناسبي براي تشخيص ساخت‌هاي ايستا در زبان عربي و قرآن كريم فراهم نمايد؟ روش تحقيق در اين مقاله، توصيفي- تحليلي است و داده‌هاي زباني از گويشوران بومي زبان عربي و متون قرآن كريم گردآوري شده است. در تحقيق پيش‌رو ابتدا به تبيين انواع ساخت‌هاي ايستا در عربي با بهره‌گيري از شواهد قرآن كريم كوشش شده است، در ادامه با كمك ابزار موجود در اين دستور، آزمون‌هاي طبقه‌بندي افعال ون ولين و لاپولا (1997)، به تشخيص ساخت‌هاي ايستا پرداخته مي‌شود. نتايج حاكي از آن است كه در عربي ساخت‌هاي ايستا به 9 دسته تقسيم مي‌شوند: ساخت‌هاي اسنادي، ساخت‌هاي ملكي، افعال ناقصه، افعال حسي و حالتي، افعال رجا و آرزو، افعال تعجب و افعال مدح و ذم. علاوه بر آن، تحليل داده‌ها نمايانگر آن است كه در عربي از مجموع پنج آزمون در دستور نقش و ارجاع، چهار آزمون جهت تشخيص ساخت‌هاي ايستا از كارآيي لازم برخوردار مي‌باشند. به بياني ديگر بجز آزمون ساخت استمراري، ساير آزمون‌هاي تشخيصي مشتمل بر كاربرد قيود شدت كنشي، كاربرد قيود سرعت، همراهي با قيد «براي يك ساعت يا بمدت يك ساعت» و همراهي با قيد زمان «در يك ساعت»، در زبان عربي كارآمد هستند.
چكيده لاتين :
Role and Reference Grammar (RRG) is a functional-structural theory in which syntactic structures are combined with semantic structures but the core part is the semantic structure. This paper aimed to analyze and describe different types of static structures in Arabic within the RRG and by using examples from the Holy Qur’an. Therefore, the data of this descriptive-analytic study was gathered from native speakers of Arabic and the text of the Holy Qur’an. First, different types of static structures in Arabic were explained using the evidence of the ayahs of the Holy Qur’an. Then, employing the means available in this grammar, that is, Van Valin and Lapolla's (1997) verb classification tests, static structures were determined. The results demonstrated that static structures in Arabic are divided into the following nine categories: attributives, possessives, defective verbs, emotive verbs, modal verbs, verbs to express wishes and hopes, exclamatory verbs, and verbs for praise or dispraise. Furthermore, it was found that out of the five tests in RRG, four have the required efficiency for identifying static structures. In other words, except for the test of progressive structure, other four tests including the application of adverbs related to the force of the action, application of adverbs having to do with speed, accompanying the adverb, e.g. for an hour, and accompanying the adverbs of time are efficient in Arabic.
