پديد آورندگان :
ﻏﻼﻣﯽ رﺿﻮاﻧﯽ، ﻧﺴﯿﻢ داﻧﺸﮕﺎه ﻓﺮدوﺳﯽ ﻣﺸﻬﺪ - داﻧﺸﮑﺪه ﮐﺸﺎورزي و ﭘﮋوﻫﺸﮑﺪه ﻋﻠﻮم ﮔﯿﺎﻫﯽ - ﮔﺮوه اﮔﺮوﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي , نظامي، احمد داﻧﺸﮕﺎه ﻓﺮدوﺳﯽ ﻣﺸﻬﺪ - داﻧﺸﮑﺪه ﮐﺸﺎورزي و ﭘﮋوﻫﺸﮑﺪه ﻋﻠﻮم ﮔﯿﺎﻫﯽ - ﮔﺮوه اﮔﺮوﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي , ﮐﺎﻓﯽ، ﻣﺤﻤﺪ داﻧﺸﮕﺎه ﻓﺮدوﺳﯽ ﻣﺸﻬﺪ - داﻧﺸﮑﺪه ﮐﺸﺎورزي و ﭘﮋوﻫﺸﮑﺪه ﻋﻠﻮم ﮔﯿﺎﻫﯽ - ﮔﺮوه اﮔﺮوﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي , ﻧﺒﺎﺗﯽ، ﺟﻌﻔﺮ داﻧﺸﮕﺎه ﻓﺮدوﺳﯽ ﻣﺸﻬﺪ - ﭘﮋوﻫﺸﮑﺪه ﻋﻠﻮم ﮔﯿﺎﻫﯽ - ﮔﺮوه ﺑﻘﻮﻻت
كليدواژه :
آﮔﻤﻨﺖ , ﺑﻘﺎء , ﺗﺤﻤﻞ ﺑﻪ ﯾﺦزدﮔﯽ , ﺳﺮﻣﺎ و ﻋﻤﻠﮑﺮد
چكيده فارسي :
شناسايي ارقام متحمل به سرما ازجمله راهكارهاي مناسب جهت موفقيت در كشت پاييزه عدس بشمار مي‌آيد، در همين راستا مطالعه‌اي به‌منظور بررسي تحمل سرماي در 259 نمونه عدس در طي سال زراعي 96-1395 در مشهد در قالب آزمون ارزيابي مقدماتي (آگمنت) انجام شد. در طول فصل رشد، مراحل فنولوژيك گياهان و درصد بقاء تحت تأثير سرماي زمستانه ثبت شد و در پايان فصل رشد، صفات مورفولوژيك، عملكرد و اجزاي عملكرد دانه اندازه‌گيري شد. حداقل دما ثبت‌شده در طول دوره رشد، 13- درجه سانتي‌گراد بود. درصد بقاي نمونه‌هاي عدس بين صفر تا 100 درصد متغير بود و بالاترين درصد بقاء (100 درصد) و بيشترين ارتفاع بوته (53سانتي‌متر)، به‌ترتيب در MLC13 و MLC409 مشاهده شد. شش نمونه (MLC424،MLC286،MLC409، MLC303، MLC334 و MLC407) به‌عنوان نمونه‌هاي متحمل به يخ‌زدگي شناسايي شدند. بيشترين عملكرد دانه (154، 192، 220، 144، 225 و 264 گرم در مترمربع) در ميان نمونه‌هاي متحمل به يخ‌زدگي به‌ترتيب در MLC424، MLC286، MLC409، MLC303، MLC334 و MLC407 مشاهده شد. همبستگي بالايي بين درصد بقاء، عملكرد و اجزاي عملكرد وجود داشت. بر اساس نتايج، ارزيابي دقيق‌تر فرايندهاي فيزيولوژيكي تحمل به تنش يخ‌زدگي در نمونه‌هاي عدس در شرايط كنترل‌شده و دستيابي به ژنوتيپ‌هاي متحمل به شرايط سرد زمستان ضروري است.
چكيده لاتين :
Identify the freezing tolerant cultivars is a suitable approach for the success of lentil sowing in autumn. In this respect, an augmented experience was carried out to evaluate freezing tolerance of 259 lentil accessions during the 2016-2017 growing seasons in Mashhad. During the growing season, the phenologic growth stages of the plants and the survival percentage affected by winter hardiness were recorded, and at the end of the growing season, morphological traits, seed yield and components were determined. The lowest recorded temperature during the growing season was -13ºC. Survival percentage varied between 0 and 100% and the highest survival percentage (100%) and maximum plant height (53cm) were found in MLC13 MLC409, respectively. Six accessions (MLC424، MLC286, MLC409, MLC303، MLC334 and MLC407) were identified as freezing tolerant. Among freezing tolerant accessions, MLC424, MLC286, MLC409, MLC303, MLC334 and MLC407 had the highest seed yield (154, 192, 220, 144, 225 and 264 g.m،2), respectively. There was a high correlation between survival percentage and seed yield and components. Based on the results, more precise assessment of physiological processes involved in freezing tolerance of lentil accessions in the controlled condition and accessing to winter hardness genotyped is necessary.
