بررسي وجوه معنا شناختي حضور توغ در هنرهاي تجسمي ايران معاصر (بررسي موردي نقاشي- ارتباط تصويري - طراحي)

The Study of the Semantic Aspects of Togh in the Contemporary Visual Arts of Iran (Case study of painting - visual communication - drawing)

هدف از پژوهش‌ حاضر كشف رابطه‌ي بين علامت (به عنوان يك نمونه از صنايع دستي فلزي ايراني- اسلامي) با هنرهاي تجسمي حيطه‌ي مذهبي در سال‌هاي اخير كشور است. طوق (توغ) از ديرباز يكي از ابزارهاي مخصوص عزاداري سيدالشهدا در فرهنگ و تمدن ايراني اسلامي است. در سده‌ي نهم و دهم هـ.ق شاهد حضور توغ در نگارگري‌هاي ايراني هستيم. و بعدها در دوران پهلوي نيز حضور چشمگيري در نقاشي مكتب سقاخانه به عنوان عنصري از هنر عاميانه مردم ايران داشته است. اما بعد از انقلاب اسلامي ايران بخصوص در سال‌هاي اخير شاهد حضور گسترده علامت در طراحي زير شاخه‌هاي مختلف ارتباط تصويري (همچون پوستر، تصويرسازي، آرم و لوگو و ...) نقاشي، دكوراسيون، طراحي زيورآلات و مد و لباس بوده‌ايم. پژوهش حاضر به روش توصيفي- تحليلي سعي دارد به پاسخ سئوالاتي همچون چگونگي حضور علامت در اين آثار و معناشناسي صورت‌هاي مختلف اين علامت‌ها در تركيب با ديگر آثار هنرهاي تجسمي بپردازد. شيوه جمع‌آوري اطلاعات كتابخانه‌اي و ميداني بوده و نتيجه‌ي حاصله نشان مي‌دهد در سال‌هاي اخير علامات عاشورايي علاوه بر كاربرد اصلي خود (ابزار عزاداري) دچار دگرگوني‌هايي نيز شده و كاركردهاي جديدي به خود گرفته است و در گرافيك مذهبي بارزتر از بقيه موارد خودنمايي مي‌كند. در ضمن يكي از اصلي‌ترين عناصر طراحي زيورآلات مذهبي با عنوان «پلاك مذهبي» بوده و در كل به عنوان يكي ازنمادهاي اصلي هنر شيعي در جهان به شمار مي‌رود.

The aim of the present study is to discover the relationship between the Alamat (as an example of Iranian-Islamic metal handicrafts) and the religious visual arts in recent years. The Toogh (collar) has long been one of the special tools for mourning the Seyyed al-shohada in Iranian Islamic culture and civilization. In the ninth and tenth centuries AH, we can see the Toogh in Iranian paintings. Later in the Pahlavi era, it was so prominent in the paintings of the Saqakhaneh school as an element of the folkloric art of the Iranian people. But after the Islamic Revolution of Iran, especially in recent years, we can see the Alamat in the drawings of various sub-branches of visual communication (such as posters, illustration, logos, etc.), paintings, decoration, jewelry designs and fashion and clothing.The present study tries to answer questions such as how the Alamat is presented in these art works and the semantics of the different forms of these symbols in combination with other works of visual arts.The data is collected through library and field research method and the result shows that in recent years, Ashura symbols have had some changes, in addition to their main uses (mourning tools), and have taken on new functions and are more prominent in religious graphics than other items. In addition, it has been one of the main elements in designing religious jewelry called "religious plaque" and is generally considered as one of the main symbols of Shiite art in the world.