تحليل ژئوپوليتيك راهبرد شرق مديترانهِ جمهوري اسلامي ايران با تاكيد بر دفاع مقدس

Analysis of the Geopolitics of the Eastern Mediterranean Strategy of Islamic Republic of Iran with Emphasis on Sacred Defense

تحولات و وقايع ژئوپوليتيكي همواره از عواملي هستند كه زمينه­ساز ايجاد فرصت­ها و چالش­هاي ژئوپوليتيكي براي بازيگران سياسي مي­باشند و بازيگران سياسي درصدد هستند تا بيشترين بهره را از فرصت­هاي ژئوپوليتيكي برده و چالش­ها را حذف يا كمرنگ نمايند. جنگ عراق عليه ايران از وقايعي بود كه ضمن خلق چالش­هاي ژئوپوليتيكي براي ايران، فرصت­هاي ژئوپوليتيكي را نيز براي آن به خصوص در شرق مديترانه فراهم آورد. از آنجا كه امروزه منطقه شرق مديترانه مهمترين حوزه نفوذ ايران شمرده مي­شود، اين مقاله مي­كوشد بررسي نمايد كه جنگ تحميلي عراق عليه ايران چگونه باعث معنادار شدن بنيان­هاي ژئوپوليتيكي ايران در منطقه شد و چگونه از فرصت­هاي ژئوپوليتيكي آن استفاده نمود. در اين مقاله، اطلاعات به روش كتابخانه­اي و اسنادي گردآوري شده و به شكل تحليلي- استنباطي تجزيه و تحليل شده­اند. نتايج تحقيق نشان مي­دهد كه دفاع مقدس باعث خلق فرصت­هاي ژئوپوليتيكي براي ايران در شرق مديترانه شد و ايران توانست بر پايه تعريف كد ژئوپوليتيكي محور مقاومت با استفاده از بنيان­ هاي ژئوپوليتيكي شرق مديترانه در دوره دفاع مقدس، پايه­ هاي گسترش عمق استراتژيكي خود را در شرق مديترانه تحكيم نمايد و به مهمترين منطقه ژئواستراتژيك آن تا به امروز تبديل شود.

Geopolitical developments and events are always among the factors that create geopolitical opportunities and challenges for political actors, and political actors seek to make the most of geopolitical opportunities and eliminate or reduce challenges. The iraq war against iran was one of those events that, while creating geopolitical challenges for iran, also provided geopolitical opportunities for it, especially in the eastern mediterranean. As the eastern mediterranean region is considered to be iran's most important sphere of influence today, this article seeks to examine how iraq's imposed war on iran made iran's geopolitical foundations in the region meaningful and how geopolitical opportunities used it. In this article, information has been collected by library and documentary methods and analyzed descriptively-analytically. The results show that the holy defense created geopolitical opportunities for iran in the eastern mediterranean and iran was able to strengthen the foundations of expanding its strategic depth in the eastern mediterranean based on the definition of the geopolitical code of the axis of resistance by using the geopolitical foundations of the eastern mediterranean in the period of the holy defense and become its most important geostrategic region to date.