برآورد نرخ‌هاي بهينه ماليات بر مصرف و تورم در اقتصاد ايران: كاربردي از الگوريتم ژنتيك

Estimation of Optimal Rates of Consumption Tax and Inflation in Iran: Application of Genetic Algorithm

تأمين رفاه اجتماعي يكي از دغدغه‌هاي اساسي سياست‌گذاران در جوامع مختلف مي‌باشد. و از آنجا كه تأمين مالي مخارج دولت، ارتباط تنگاتنگي با تأمين رفاه اجتماعي جوامع دارد لذا اين مسئله نيز مي‌تواند از اهميت خاصي برخوردار باشد. با در نظر گرفتن هزينه‌هاي رفاهي اعمال ماليات بر مصرف و تورم، دولت براي تأمين مالي كسري بودجه خود بايد نرخ‌هايي از ماليات بر مصرف و تورم را اعمال نمايد كه هزينه نهايي رفاه اجتماعي حداقل گردد. از اينرو در اين پژوهش تلاش شده است با استفاده از مدل تأمين مالي بهينه مخارج دولت منكيو نرخ بهينه ماليات بر مصرف و تورم استخراج گردد. در ابتدا به منظور محاسبه هزينه رفاه اجتماعي ماليات بر مصرف، محاسبه كشش‌هاي قيمتي و درآمدي هشت گروه كالايي از طريق سيستم مخارج خطي (LES) و روش رگرسيون به ظاهر نامرتبط (SUR) براي دوره 96-1376 صورت مي‌گيرد و در مرحله بعد از طريق كاليبراسيون مدل نرخ‌هاي بهينه ماليات بر مصرف روي گروه‌هاي كالايي و نرخ بهينه تورم با استفاده از روش الگوريتم ژنتيك، استخراج مي‌گردد. يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد نرخ بهينه ماليات براي گروه‌هاي كالايي با كشش قيمتي و درآمدي پايين‌تر، مقدار كمتري است؛ با افزايش رويكرد توزيعي به مدل، نرخ‌هاي بهينه ماليات براي گروه كالاهاي ضروري و نرمال كاهش يافته و براي گروه كالاهاي لوكس افزايش مي‌يابد و پراكندگي نرخ‌هاي بهينه مالياتي نيز بيشتر مي‌گردد؛ گرچه در تمام سطوح نرخ‌هاي پارامتر گريز از نابرابري اجتماعي سيستم چندنرخي مالياتي تأييد مي‌گردد. نرخ بهينه تورم نيز عددي تقريباً نزديك به 0/1 - است كه قاعده بهينه فريدمن را تأمين مي‌نمايد.

Social welfare is one of the policymakers’ main challenges in different societies, and as financing government expenditures is closely related to social welfare, this issue can be very important. Considering welfare cost of consumption and inflation taxation, the government must implicit tax rates on consumption and inflation to finance budget deficit that may minimize the marginal cost of social welfare. This study calculates optimal tax rates on consumption and inflation using the optimal financing model Mankiw. At first, the research calculates price and income elasticity of eight groups of commodities based on the linear expenditure system (LES) and seemingly unrelated regression (SUR) from 1996 to 2016 to calculate the social welfare cost of consumption tax. an‎d then a calibration method calculates the optimal consumption tax rates model on the commodity groups and the optimal inflation rates using the genetic algorithm method. The research shows that the optimal tax rate is lower on commodity groups at a lower price and income elasticity. The optimal tax rate on the essential and normal goods groups is reduced by increasing loss distribution approach, and that is increased on the luxury goods groups and there is also an increase in the scatter of the optimal tax rates. However, multi-rate tax system is approved at all levels of escape rates for parameters. The optimal tax rate is also close to -0/1 which supports Friedman’s optimal rule.