كليدواژه :
نهادگرايي , توسعۀ روستايي , روستاهاي پيراشهري , شهرستان هشترود
چكيده فارسي :
امروزه نهادگرايي به جامع‌ترين الگوي روشمند موجود براي تبيين توسعه اشاره دارد. نهادگرايي نوعي تجزيه‌وتحليل اقتصادي است كه بر نقش نهادهاي اجتماعي، فرهنگي، محلي، سياسي و اقتصادي در تعيين وقايع اقتصادي تأكيد مي‌كند. روستاهاي پيراشهري يكي از پيامدهاي بارز توسعۀ شهري است كه در شكل‌گيري آنها، مهاجرت‌هاي روستا–شهري و شهرگريز نقش اساسي دارند. هدف از تحقيق حاضر واكاوي عوامل مؤثر بر توسعۀ نهادي در توسعۀ فضاهاي روستايي پيراشهري شهرستان هشترود است.
روش انجام اين تحقيق تركيبي از روش‌هاي پيمايشي و تحليلي است. براي تعيين منطقۀ موردمطالعه، روستاهاي مدنظر با توجه به فاصله و مسافت با مركز شهرستان سه روستا از دهستان قرانقو (لامشان، دامناب و خورجستان) و چهار روستا از دهستان علي‌آباد بخش مركزي (علي‌آباد عليا و سفلي، خراسانلو و ايستگاه خراسانك) انتخاب شدند. جامعۀ آماري اين تحقيق 7 روستاي موردمطالعۀ دهستان قرانقو و علي‌آباد است كه از 1273 خانوار روستايي با استفاده از فرمول كوكران، عدد 295 با سطح اطمينان 95 درصد و ميزان 0/5=p و q به دست آمده كه حجم نمونه يا به عبارتي تعداد پرسشنامۀ لازم را مشخص مي‌كند. ابتدا با نظرسنجي از كارشناسان و خبرگان علمي، شاخص‌ها و گويه‌هاي توسعۀ نهادي فضاهاي روستايي پيراشهري، شناسايي و سپس ديدگاه روستاييان بومي در ارتباط با عوامل مؤثر بر توسعۀ نهادهاي رسمي و مردم‌نهاد در روستاهاي موردمطالعه، ارزيابي شده است. براي واكاوي عوامل مؤثر بر توسعۀ نهادي در منطقۀ موردمطالعه از نرم‌افزار آماري SPSS، روش‌هاي (AHP) و (AMOS) بهره گرفته شده است. نتايج نشان داد كه شناسايي عوامل مؤثر بر توسعۀ نهادي از ديدگاه خبرگان و متخصصان امر كه در قالب 10 شاخص و با روش تحليل سلسله‌مراتبي (AHP) انجام گرفته است، نشان‌دهندۀ ضريب اهميت بسيار پايين شاخص‌هاي تفكر مشاركتي«و عضويت در ارگان‌ها (دولتي، خصوصي و NGOها)» نسبت‌به ساير شاخص‌هاي تحقيق است و درنهايت وضعيت تحليل مدل نهايي عوامل ساختاري مؤثر بر توسعۀ نهادي فضاهاي روستايي پيراشهري موردمطالعه با متغيرهاي استفاده‌شده، اعتبار و دقت لازم را داشته و توانسته است آثار ساختاري لازم و مطلوب جهت نيل به توسعۀ نهادي فضاهاي روستايي پيراشهري شهرستان هشترود را تحليل و واكاوي كند.
چكيده لاتين :
Institutionalsm is a comprehensive methodological model available to explain development. It is a type of economic analysis emphasizing the role of social, cultural, local, political, and economic institutions in determining economic events. Suburban villages are among the obvious consequences of urban development in which rural-urban migration plays a key role. The purpose of the present study is to analyze the factors affecting institutional development in the development of rural areas of Hashtrood county. The method used is a combination of survey and analytical-structural methods. To determine the study area, three villages from Qaranqo rural district (Lamshan, Damanab, and Khorjestan) and four villages from Aliabad (Aliabad Olya and Sofla, Khorasanlu, and Khorasanak Station) were selected according to the distance from the city center. Using Cochran's formula, from 1273 rural households, 295 with 95% confidence level and p,q= 0.5, were selected as the sample size. First, by surveying experts and scientific specialists, the indicators and items of institutional development of suburban areas were identified and then the views of indigenous villagers in relation to the factors affecting the development of official institutions and NGOs in the studied villages were evaluated. In order to analyze the factors affecting institutional development in the study area, SPSS statistical software, analytical hierarchy process methods (AHP), and AMOS were used. The results of factors affecting institutional development from the perspective of experts and specialists, in the form of 10 indicators using the analytic hierarchy process (AHP), show a very low coefficient of the importance of indicators of participatory thinking and membership in the organizations (public, private, and NGOs). The model of structural factors affecting the institutional development of suburban spaces show validity and accuracy.
