پديد آورندگان :
صارمي، حميدرضا دانشگاه تربيت مدرس - دانشكده هنر و معماري - گروه شهرسازي، تهران، ايران , شمس، فاطمه دانشگاه تربيت مدرس - دانشكده هنر و معماري، تهران، ايران , محتشم اميري، سعيده دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران شمال، تهران، ايران
كليدواژه :
حكمت اشراقي , شهرسازي ايراني- اسلامي , سهروردي , ساحت كالبدي و غير كالبدي شهر , تاويل گرايي
چكيده فارسي :
فلسفه شيخ اشراق، فلسفه فرهنگ ماست و به نظر مي‌رسد در طول چهارده قرن از هر انديشمند ديگري به فلسفه ايراني- اسلامي نزديك‌تر باشد، چرا كه پيوستگي ذاتي عميقي با بستر فكري و زمينه‌هاي تاريخي ايرانيان دارد. اين پژوهش بر آنست كه با ژرفكاوي در آراء شهاب‌الدين سهروردي و ورود به كنه فلسفه وي، به تبيين تصويري هرمنوتيك از تعاليم اشراقي از منظر برنامه‌ريزي فضايي و نظام توسعه كالبدي بپردازد. در اين راستا مقاله ابتدا به توصيف هستي‌شناسي و معرفت‌شناسي حكمت اشراقي و تفسير ارتباط ميان فضا و فلسفه نور مي‌پردازد، سپس با بهره‌گيري از دستگاه تاويل‌گرايي و روش پژوهش تحليل محتواي كيفي، با مرور منابع دست اول تا سوم، در جستجوي استخراج مولفه‌هاي شهر مطلوب از ديد حكمت اشراقي است. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد كه صفات شهر اشراقي كه بر شالوده جهان‌بيني توحيدي و تعاليم و ارزش‌هاي والاي اسلامي بنا نهاده شده‌اند، در دو قلمروي كلي صفات ساحت كالبدي شامل شهر به مثابه كالبد نور، تجلي‌گاه عالم مثال، حس وحدت، مفاهيم پارادوكسي و نمادگرايي و همچنين صفات ساحت غير كالبدي شامل شهر آگاهي، ادراك، كمال، شكر، تعليم، معرفت‌النفس و صعود معنوي قرار مي‌گيرند. درك و كاربست اين چارچوب مفهومي ارائه شده مي‌تواند به عنوان نقطه اتكاء بنيادي، معتبر و مستحكمي كه برگرفته از تاملات فلسفي شيخ اشراق است، در نظام نظريه‌اي و حرفه‌اي شهرسازي مورد استفاده قرار گيرد.
چكيده لاتين :
Sheikh Ishraq's philosophy is the philosophy of our culture and it seems to be closer to Iranian-Islamic philosophy than any other school of thought during the last fourteen centuries, because it has an inherent connection with the intellectual background of Iranians. This study aims to explain Shahab al-Din Suhrawardi's views and enter into the essence of his philosophy, to explain a clear and comprehensive picture of enlightenment teachings from the perspective of urban planning and design. In this regard, the article first describes the ontology and epistemology of enlightenment wisdom and interprets the relationship between space and the philosophy of light, then using the interpretive system and qualitative content analysis research method, reviewing first to third hand sources, seeks to extract the components of the desired city from the point of view of enlightenment wisdom. Findings show that the attributes of the enlightened city, which are based on the monotheistic worldview and high Islamic teachings and values, fall into two general categories of attributes of the physical realm, including the city as the body of light, the manifestation of the universe, the sense of unity, the concepts of paradox and symbolism, as well as the attributes of the non-physical realm, including the city of consciousness, perception, perfection, gratitude, education, self-knowledge and spiritual ascent. Understanding and applying this proposed conceptual framework can be used as a fundamental, valid and solid point of reference based on the philosophical reflections of Sheikh Ishraq in the system of theories and professions of urban planning.
