زمينه‌هاي تعامل و تفاوتِ جنبش فمينيسم و انقلاب اسلامي در عرصه جهاني

The Context of Interaction and Differences between Feminist Movement and Islamic Revolution in World Arena

با توجه به اهميت روزافزون نقش جنبش‌هاي نوين اجتماعي در عرصه جهاني و تأثير اساسي انديشه‌ها و رويكردهاي ناشي از انقلاب اسلامي در تعيين سياست‌هاي جهاني ايران، اين مقاله بر اين مسئله متمركز شده است كه فمينيسم به‌عنوان يكي از مهم‌ترين جنبش‌هاي نوين اجتماعي در عرصه جهاني، چه نسبتي با حضور انقلاب اسلامي در اين عرصه دارد؟ آيا كاملاً متضادند و يا زمينه­ هايي براي تعامل دارند؟ در اين راستا، اين مقاله با توجه به مباني نظري «آلن تورن» و با روشي كيفي، به مطالعة تطبيقي انقلاب اسلامي و جنبش­ فمينيسم از منظر مؤلفه‌هاي جنبش ­ساز پرداخته است. با توجه به يافته­­ هاي اين تحقيق مي­ توان گفت كه انقلاب اسلامي در عرصة جهاني هويت، هدف و رقيبي فراتر از جنبش­ فمينيسم دارد؛ بااين‌وجود انقلاب اسلامي مبتني بر فمينيسم اسلامي يا جنبش­ زنان مسلمان داراي زمينه‌‌هايي براي همراهي با جنبش فمينيسم است؛ لذا فمينيست­­ هاي مسلمان مي ­توانند با توجه به هويت، هدف و رقيب خاص خود به دنبال كنشگري و خودتحقق بخشي بوده و از زمينه مشتركي كه ميان انقلاب اسلامي و جنبش فمينيسم (احياي حقوق زنان و نفي سلطه) وجود دارد، به‌عنوان فرصتي براي ابراز هويت، شكل­دهي به مقاومت در برابر رقيب و پيگيري اهداف خود در عرصه جهاني بهره ­برداري نمايند.

Given the ever-increasing significance and role of modern social movements in world arena and the essential impact of Islamic Revolution’s ideology and approaches in determining Iran’s world policies, this paper tries to find answers to the following questions: What is the proportionality of feminism, as one of the most important modern social movements in the world, with the presence of Islamic Revolution in world arena? Are they totally in opposition or there are some grounds for interaction? To that end, with respect to the theoretical fundamentals of French socialist Alain Touraine, this paper has applied a qualitative method for a comparative review of Islamic Revolution and feminist movements in view of the components causing such movements. Based on findings of this paper, it can be claimed that the Islamic Revolution has identity, objectives and rivals far beyond those of feminist movements. However, the Islamic Revolution with its Islamic feminism or the movement of Muslim women offers grounds for interaction with feminist movements. Therefore, given the identity, objectives and certain rivals, Muslim feminists can initiate an interaction and seek self-realization through using the joint grounds between Islamic Revolution and feminist movements (reviving the rights of women and rejecting dominance) as a chance for expressing their identity, effectuating formation of resistance against the rival, and pursuing their rights in world arena.