بررسي باستان‌شناختيِ گورستان مرق در ارتفاعات كاشان: مطالعات اوليه و گاهنگاري

An Archaeological Analysis of Maraq Cemetery:A Preliminary Report and a Chronology

مناطق مرتفع كاشان با وجود داشتن پتانسيل‌هاي فراوان براي انجام پژوهش‌هاي باستان‌شناختي و تاريخي، تاكنون كمتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته‌اند. گرچه به‌تازگي بررسي‌ها و كاوش‌هايي در اين منطقه صورت گرفته كه منجر به روشن‌تر شدن وضعيت شده، هنوز راه درازي براي تدوين تاريخ اين منطقه باقي است. محوطۀ نويافتۀ مرق، احتمالاً گورستاني از عصر آهن باشد كه به‌تازگي بخشي از آن توسط فعاليت‌هاي كشاورزي تخريب شده است. بررسي‌هاي ابتدايي مواد فرهنگي و يافته‌هاي به‌دست‌آمده از محوطه، نشان از تعلق آن به فرهنگ رايج در اوايل هزارۀ نخست منطقۀ مركزي ايران دارد و از اين نظر با چشم‌انداز باستان‌شناختي منطقه همخوان است. هم گاهنگاري تطبيقي صورت‌گرفته از روي سفالينه‌ها و هم مقايسۀ سبك‌شناختي دو مهر استوانه‌اي به‌دست‌آمده از اين محوطه، بيانگر آن است كه به‌احتمال زياد گورهاي اين بخش از محوطه مي‌بايست متعلق به بازۀ زماني بين 1000 تا 700 پيش از ميلاد باشند. به اين ترتيب، محوطۀ نويافتۀ مرق پتانسيل آن را دارد تا در مطالعات آينده، بخش مهمي از ابهامات مرتبط با تاريخ استقرارهاي مناطق مرتفع و ييلاقي كاشان در ابتداي دورۀ تاريخي را روشن نمايد و از اين منظر حائز اهميت فراوان است.

While highlands of Kashan have many potentials for archaeological and historical studies, but they have still remained blank. Although some archaeological surveys and excavations have been done recently by a team from University of Kashan and University of Warsaw, there are much more to it than meets the eye. Newly-found Maraq cemetery, which has partially been destroyed by agricultural activities, seems to belong to the late Iron Age. Archaeological materials gathered from the surface of the site prove this claim, and they are compatible with what already is known from cultural materials of the first millennium B.C. in central Plateau of Iran. Comparative studies over potsherds of the site and a stylistic comparison of two cylindrical seals recovered through surface survey suggest that those graves, materials of which have been disturbed by farming machines should be dated at least to 1000-700 B.C. Hence, newly-found Maraq cemetery is promising to shed first light over an important period in the history of central plateau of Iran.