برنامه راهبردي مخاطرات محيطي در روستاهاي جنوب شرقي درياچه اروميه (مطالعه موردي: روستاهاي بناجوي غربي شهرستان بناب)

Strategic plan for environmental risks in villages located in the southeast of Lake Urmia (case study: villages located in the west benajoy of bonab city)

افزايش جمعيت و فعاليت‌هاي آن از يك سو، گسترش شهرهاي بزرگ، تغييرات اقليمي از سوي ديگر باعث خشك شدن دائمي يا فصلي درياچه‌ها و تالاب‌ها شده و در نتيجه سبب تجمع كاني‌هاي تبخيري به‌ويژه نمك در اين درياچه‌ها شده است كه اين امر اثرات زيست‌محيطي گسترده‌اي روي شهرها و روستا و مناطق كشاورزي خواهد گذاشت و تحليل و كاهش آسيب‌پذيري روستاها و شهرها در برابر مخاطرات طبيعي به حوزه مهم و گسترده‌اي در سپهر برنامه‌ريزي و مديريت مخاطرات تبديل شده است. اين تحقيق از نظر هدف كاربردي و از نظر روش جمع­ آوري داده­ ها و ماهيت از نوع توصيفي - تحليلي محسوب مي ­گردد. در اين پژوهش، با بهره ­گيري از تكنيك سوات (SWOT) اقدام به شناسايي عوامل داخلي و عوامل خارجي گرديد و سپس با استفاده از مدل AHP در قالب طيف ليكرت به رتبه­بندي عوامل داخلي و خارجي جهت اولويت­بندي و اتخاذ بهترين راهبرد و استراتژي در قالب راهكارهاي SO,WO,ST,WT پرداخته شد. نتيجه نهايي از ارزيابي و سنجش عوامل داخلي و خارجي منعكس كننده اين مطلب است كه نقاط قوت (با مجموع ارزش نهايي 0/483) و فرصت­هاي فراروي منطقه (با مجموع ارزش نهايي 0/179) و نقاط ضعف (با مجموع ارزش نهايي 0/23) و تهديد­هاي پيرامون آن (با مجموع ارزش نهايي0/107) مي ­باشد. نتايج اين پژوهش نشان داد كه استراتژي غالب و راهبردي از نوع تدافعي است و داراي برتري نسبي نسبت به ساير استراتژي­ هاي چهارگانه مي ­باشد.

The growth of population and its activities, as well as the development of big cities and the change in climate, have resulted in permanent or seasonal dryness of lakes and wetlands, thereby accumulation of evaporite minerals, especially salt in these lakes. This will have extensive environmental impact on cities, villages and agricultural areas. So, analyzing how to reduce vulnerability of villages and cities against natural risks has become a critical and extensive issue in the field of planning and risk management. The present study, as a strategic plan for environmental risks in villages located in the southeast of Lake Urmia, with a descriptive analytic purpose, has applied an analytical approach to this issue. In this research, we identified the internal and external factors using SWOT. Then we applied AHP, on a Likert scale, to rank the internal and external factors, in order to choose the best strategy analyzing SO, WO, ST, and WT. The final result of assessing the internal and external factors determines the strengths of the region (with a total final value of 0.483), the opportunities facing the region (with a total final value of 0.179), the weaknesses (with a total final value of 0.23), and the threats around the region (with a total final value of 0.107). Considering the internal and external factors, a defensive strategy would be the best strategy, and it would have a relative advantage compared to other strategies.