كدهاي اخلاق حرفه‌اي در برنامه‌ريزي

Professional Ethics Codes in Planning

اخلاق كاربردي و به تبع آن اخلاق حرفه­ اي قلمروهايي هستند كه از دهه ­يِ 1990 به اين سو مورد توجه صاحب ­نظران برنامه ­ريزي قرار گرفته ­اند. ادبيات مربوط به اين قلمروها نظير هر حوزه­ يِ ديگري در عرصه ­يِ تكاپوهاي انساني مدام در حال تطور است و به ميانجيِ گفت و شنودهاي مستمري كه ميان كنش­گران مختلف در اين عرصه در جريان است، ظرفيت­ ها و جنبه ­هاي تازه ­اي از ابعاد گوناگون و گسترده ­يِ آن آشكار مي ­شود. اين گستردگي در برخي موارد با دشواري­ ها و احياناً بدفهمي ­هايي در حوزه­ يِ اخلاق حرفه­ اي برنامه ­ريزي همراه است و همين امر ضرورت دقت­ نظر و كنكاش در كُدها و گزاره­ هايِ نظريِ اخلاق حرفه ­اي و پيگيري اين مباحث را موجب مي ­شود. رديابي كُدهاي اخلاقي مرتبط با زمينه ­هاي مختلف برنامه ­ريزي هدف اصلي اين مقاله است و بدين منظور از دسته ­بندي، تم ­سازي، مقايسه و نتيجه­ گيري از داده ­ها براي كشف و توضيح كُدهاي اخلاقي مرتبط با زمينه ­هاي مختلف برنامه­ ريزي استفاده شده است. كُدهاي اخلاقي موضوع­ هاي مرتبط با دوراهي ­هاي اخلاقي در برنامه ­ريزي، زمينه ­يِ مطرح شدن اخلاق مساله­ محور را به عنوان دستاورد مقاله و به عنوان يكي از رهيافت­ هاي مواجهه با اين دوراهي­ ها موجب شده است. بحث آموزش اخلاقي برنامه ­ريزان نيز بر مبناي اخلاق مساله­ محور به عنوان يكي از راهكارهاي عملياتي مواجهه با موضوع ­هاي اخلاقي پيشنهاد شده است.

This article attempts to review and explicate Planning ethics concept, largely as articulated by exponents of the practical ethics, in terms of the planning theory. The paper can be read in a sequence of a larger argument about planning ethics and it makes more urgent the existing critiques of planning theories without ethical direction. We develop –based on thematic analysis method - how professional ethics codes in planning produce important issues that must be considered. So at the very core of the article is an attempt to recompose of the ethical view about planning tactics in the decision-making process, to break out from idealism of conventional planning theory to make space for the insights of realistic thinking about planner behavior. The article argues therefore that the idea of problem-oriented ethics in planning can go realized.