استرس مالي و رشد بخش هاي اقتصاد ايران

Financial Stress and Sectoral Growth in Iran’s Economy

نظر به وقوع استرس هاي مالي مكرر در زيربخش هاي مختلف سيستم مالي ايران، ضرورت طراحي يك شاخص استرس ماليِ مناسب و اندازهگيري و بررسي آثار آن بربخش هاي مختلف كشور احساس مي شود. در مطالعه حاضر، بررسي تأثير استرس مالي بر رشد بخش هاي اقتصادي (كشاورزي، صنعت و خدمات) در ايران در دستور كار قرار گرفته است. براي اين منظور، از داده هاي فصلي 1370:1 تا 1396:4 بخشهاي بانكي، بازارهاي سهام و ارز استفاده و با بهره گيري از روش تجزيه مؤلفه هاي اصلي، وزندهي اعتباري و نيز رويكرد واريانس ناهمساني شرطي خود توضيح تعميم­ يافته نمايي (EGARCH) به برآورد شاخص هاي قيمتي و مقداري چندبعدي استرس مالي «در داخل» و «در ميان» بخشهاي مختلف سيستم مالي (بخش بانكي، بازار سهام و بازار ارز) پرداخته شده است. سپس، تأثير استرس مالي بر رشد بخشي با استفاده از مدل ماركوف-سوئيچينگ بررسي شده است. نتايج حاكي از آن است كه با وجود دوره هاي استرس مالي شديد در ايران در بازه زماني مورد نظر، تأثير آن بر رشد بخش هاي كشاورزي، صنعت و خدمات ناچيز و يا در بيشتر مواقع بي معني است. به نظر مي رسد اين نتايج مصداقي است از عدم كاركرد صحيح بخش اسمي و تأثير نامحسوس آن بر بخش واقعي اقتصاد كه ريشه در بانك محور بودن نظام تامين مالي، ناكارايي بازار سرمايه، مداخلات مختلف حاكميت در بازار پول و سرمايه و ... دارد.

Due to the variety of stress Occurance in financial markets and its impact on various sectors of the economy, efficient models and indicators to deal with crisis events and reduce their effects, are needed. In the present study, the effect of financial stress on the growth of economic sectors (including agriculture, industry and services) in Iran is on the agenda. For this purpose, we used the quarterly data (1370:1-1396:4) and applied the method of principal component analysis, credit weighting and EGARCH to estimate multidimensional price & quantitative indicators of financial stress "inter" and "intra" different parts of the financial system (including the banking system, stock markets and foreign exchange). Then, we investigated the effect of financial stress on sectoral growth using the Markov-switching model. The results indicate that despite the periods of severe financial stress in Iran, its impact on the growth of agriculture, industry and services sectors are negligible or in most cases insignificant. It seems that this issue is mainly rooted in the inappropriate performance of the nominal sector and its insignificant effect on the real sector of the economy during the period under study.