نقد و بررسي راه‌حل نيستي انگاري شرور با تكيه بر ديدگاه آيت‌الله جوادي آملي

A Critical Study of the Solution of Non-Existence Attitude to the Evil Based on the View of Ayatollah Javadi Amoli

مسئله شر يكي از مسائل بنيادي در نظام‌هاي الهياتي به ‌ويژه در فلسفه دين است كه در مقام شك در اصل واجب الوجود و نقض صفات خداوند مطرح گرديد. مدافعان عدل الهي و متألهان به روش‌هاي گوناگون به تبيين راه‌حل مسئله شر پرداخته‌اند. آيت‌الله جوادي آملي ضمن مساوق دانستن خير با وجود، ماهيت شر را مطلقاً برابر با عدم مي‌داند و بر اين اساس معتقدند شرور نياز به فاعل حقيقي ندارند. لكن در تقسيم ديگري به وجود برخي از شرور اذعان مي‌كنند و براي توجيه فقدان علت فاعلي حقيقي براي اين شرور، تفصيلي از لحاظ‌هاي مختلف اين شرور ارائه مي‌كنند. مسئله اصلي تحقيق پيش رو، طراحي و اثبات سه نقد «علّي»، «نقلي» و «غايي» بر ديدگاه‌ نيستي‌انگاري شر به همراه پيدا كردن وجهي براي جمع بين اشكالات متالهان و ديدگاه آيت‌الله جوادي مي‌باشد. تحقيق حاضر با روش توصيفي تحليلي جمع‌آوري شده است و مهم‌ترين يافته آن ناديده نگرفتن عليّت حقيقي انسان در بروز برخي فقدان‌ها مي‌باشد.

The issue of evil is one of the fundamental issues in theological systems, especially in the philosophy of religion, which was raised up in the case of doubt in the principle of the necessity of existence and breach in the attributes of God. Those of belief in Divine justice and theologians have explained the solution in various ways. Ayatollah Javadi Amoli, while equating good with existence, considers the nature of evil to be absolutely equal to non-existence, and on this basis believes that evil does not need a real origin. But in another division, they acknowledge the existence of some evils and, in order to justify the lack of a real agent cause for these, provide details of the various aspects of the evils. The present study has been collected by descriptive-analytical method and its most important finding lies in regarding the real human causation in the occurrence of some deficiencies.