مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - خواص و ويژگي هاي سيال تكميلي پايه فرماته و موارد استفاده از آن در مخازن نفتي و گازي جهان

چكيده فارسي :

اقدامات لازم جهت عملياتي كردن چاه نفتي و بهرهبرداري از آن، تكميل چاه نام دارد. تكميل چاه عبارت است از عملياتي كه بعد از اتمام حفاري و رسيدن به عمق موردنظر جهت رساندن سيال به سطح و توليد از مخزن انجام ميشود. سيالي كه براي انجام اين عمليات مورد استفاده قرار ميگيرد، سيال تكميلي نام دارد. مهمترين دسته از سيالات تكميلي ،1نوع پايه آبي آنها ميباشد كه به وفور در فرآيند تكميل چاه مورد استفاده قرار ميگيرند. نوع پايه آبي سيالات تكميلي خود به انواع مختلفي از آبنمكها2 تقسيم ميشود. آبنمكهاي برميدي و كلريدي سديم، روي و كلسيم و همچنين آبنمكهاي فرماته3 از جمله آنها هستند. آبنمكهاي برميدي و كلريدي سديم، روي و كلسيم حدود 20سال با موفقيت به عنوان سيال تكميل مورد استفاده قرار گرفتند. بعد از آن، ساختار شيميايي و كاربرد آنها توسعه يافت و در نتيجه نمكهاي فرماته به عنوان آبنمكهاي جديد و نو در زمينهي تكميل چاه، مورد استفاده قرار گرفتند. نمكهاي فرماته از فلزات قليايي تهيه ميشوند كه بسيار در آب محلول بوده و ميتوان به وسيلهي آنها آبنمكهايي با دانسيتهي بالا ساخت. سه نوع نمك فرماته كه در فرمولاسيون سيال حفاري و تكميل چاه مورد استفاده قرار ميگيرند عبارتند از: سديمفرمات (،) NaCOOH پتاسيمفرمات (،) KCOOH سزيمفرماتمونوهيدرات (.) CsCOOH.H2Oريسك در صنعت نفت و گاز ايران مطرح شده است. اين مقاله به بررسي خواص ممتاز سيالات تكميلي پايه فرماته و همچنين كاربرد اين سيالات در انواع چاه ها و سازندها پرداخته و نمونه هاي عملي استفاده از نمكهاي فرماته در ميادين نفتي سراسر جهان را بيان ميكند. شناخت ويژگيها و كاربرد سيالات تكميلي پايه فرماته باعث ميشود تا مهندسان بتوانند سيالي مناسب جهت انجام عمليات حفاري و تكميل چاه انتخاب كنند.