عنوان مقاله :
بررسي و تحليل قاليچه‌هاي طرح محرابي بلوچ از منظر انسان‌شناسي هنر
عنوان به زبان ديگر :
no title
پديد آورندگان :
افروغ، محمد دانشگاه اراك - دانشكده هنر - گروه فرش، اراك، ايران
كليدواژه :
انسان‌شناسي , بلوچ , قاليچه , محراب , هنر , هويت
چكيده فارسي :
قاليچه‌ها، يكي از مهم‌ترين مؤلفه‌هاي هويتي و فرهنگي قوم بلوچ و از برجسته‌ترين ساحت‌هاي مستعد مطالعه و واجد بررسي و تحليل در منظومه انسان‌شناسي و رويكرد انسان‌شناسي هنر مي‌باشد. در اين ميان، معرفي قاليچه‌هاي محرابي(جانمازي، سجاده‌اي) ايشان به‌عنوان هويت هنري و مصداق‌هاي تصويري از نظام بافندگي و هم‌چنين شناخت و رسيدن به فهم و درك معناي فرهنگي طرح‌ها و نقش‌هاي قاليچه‌ها از منظر و ديدگاه آفريننده اين نقوش و ارتباط آن‌ها با مؤلفه‌هايي چون فرهنگ، اساطير، عقايد و باورها، آداب و رسوم كه مقصد و منظور انسان‌شناسي هنر است، هدف اين پژوهش است. چه اين‌كه محتواي قاليچه‌هاي بلوچ در سايه و با تكيه بر درك، انديشه و باور بافندگان آن‌ها معنا و مفهوم مي‌يابد. بر اين مبنا پرسش اصلي اين است كه قاليچه‌هاي محرابي بلوچ از ديدگاه انسان‌شناسي هنر، داراي چه ويژگي‌ها و شاخص‌هايي هستند و چگونه مي‌توان از گذار اين ديدگاه و زمينه-هاي فرهنگي به فهم معنايي و زيبايي نقوش اين قاليچه‌ها پي‌برد؟ برخي از يافته‌هاي پژوهش چنين است. اين قاليچه‌ها در ساحت كاركردشناختي داراي ظرفيت كاربردي، نمادين و تزئيني است. در بُعد معناشناختي، بازنمايي نقوش با شيوه غير شمايلي(البته بر مبناي ارجاع به گذشته و مصداق بيروني) صورت گرفته و مفاهيم و نقوشي هم‌چون محراب(دروازه و درگاه بهشت)، درخت زندگي[مقدس](نماد جاودانگي و معاد) و طاووس، بر كيفيت هرچه بيش‌تر اين بُعد، افزوده است. در وجه زيباشناختي نيز، بافنده با بهره‌گيري از سبك هندسي(انتزاعي و تجريدي) و آفرينش نقوش انتزاعي و تجريدي با رنگ‌هاي گرم، تند و تيره، تشخص و هويتي خاص به فضاي قاليچه‌ها بخشيده‌است. اين پژوهش از نوع كيفي و بنيادين و روش تحقيق توصيفي-تحليلي است.
چكيده لاتين :
no abstract
عنوان نشريه :
پژوهش هاي انسان شناسي ايران
