اثربخشي آموزش‌ تاب‌ آوري بر مديريت استرس، عواطف و رفتار كمك‌ طلبي تحصيلي دانش‌ آموزان مبتلا به اختلال يادگيري

The Effectiveness of resiliency training on stress Management, affects, and academic help seeking in students with learning disabilities

هدف اين پژوهش تعيين اثربخشي آموزش تاب‌آوري بر مديريت استرس، عواطف و رفتار كمك‌طلبي تحصيلي دانش‌آموزان مبتلا به اختلال يادگيري بود. روش پژوهش حاضر از نوع نيمه آزمايشي و به صورت پيش آزمون-پس آزمون با گروه كنترل و همراه با پيگيري بود. جامعه آماري 380 دانش‌آموز دچار انواع اختلال يادگيري پايه سوم تا پنجم ابتدايي ارجاع داده‌شده به مركز اختلال يادگيري آموزش و پرورش بوشهر در سال تحصيلي 1399-1398 بود. نمونه شامل 40 دانش‌آموز كه به روش نمونه‌گيري در دسترس انتخاب و در دو گروه (آزمايش 20 نفر) و (كنترل 20 نفر) به صورت تصادفي شدند. براي سنجش متغيرهاي مورد مطالعه از پرسشنامه عواطف واتسون، كلارك و تلجين، پرسشنامه كمك‌طلبي ريان و پنتريچ و پرسشنامه راهبردهاي مقابله با استرس انـدلر و پـاركر استفاده شد. گروه آزمايش تحت 9 جلسه آموزش تاب‌آوري قرار گرفتند و گروه كنترل هيچگونه آموزشي دريافت نكردند. داده‌هاي حاصل از اجراي پرسشنامه‌ها در مورد دو گروه در سه مرحله اندازه‌گيري، با استفاده از تحليل واريانس با اندازه‌گيري مكرر و نرم‌افزار آماري SPSS نسخه 22 تجزيه و تحليل شد. نتايج تحليل يافته‌ها نشان داد آموزش تاب‌آوري بر مديريت استرس، عواطف و رفتار كمك‌طلبي تحصيلي دانش‌آموزان با اختلال يادگيري تأثير داشته و اين تأثير در مرحله پيگيري دو ماهه پايدار ماند. از آنجا كه آموزش تاب‌آوري سبب ارتقاء تعامل فرد با همسال‌ها، افزايش آگاهي، پذيرش و ابراز هيجان‌هاي او مي‌شود، مي‌توان از آن به عنوان روش مداخله‌اي مؤثري براي بهبود مديريت استرس، عواطف و رفتار كمك‌طلبي تحصيلي دانش آموزان مبتلا به اختلال يادگيري استفاده كرد.

Objective: The purpose of this study was to determine the effectiveness of resiliency training on stress management, affects and academic help seeking in students with learning disabilities. The method of this study was semi-experimental and pre-test-post-test with control and follow-up group. Methods: The statistical population consisted of 380 third- to fifth-grade primary students with all kinds of learning disabilities who had referred to the Center of Learning Disabilities in Bushehr province’s Department of Education in 2019-2020 school year. The sample consisted of 40 students who were selected through convenience sampling and randomly assigned to two groups (experimental and control). The measurement tools were the Watson, Clarke & Teljin's affects questionnaire, Ryan & Pentrich's helplessness questionnaire and Endler & Parker's stress coping strategies questionnaire. The experimental group received 9 training sessions and the control group did not receive any intervention. Results: The data were analyzed using repeated measure ANOVA and SPSS software version 22. Findings showed that resiliency training has a significant effect on stress management, affects, and academic help seeking behavior of students with learning disabilities and this effect remains unchanged in the two-month follow-up phase. Conclusion: Since resiliency training helps improves individuals’ interactions with peers and increases their awareness, acceptance and emotional expression, such training can be used as effective intervention method to improve stress management, affects and academic help seeking in students with learning disabilities.