پديد آورندگان :
تركي، ليلا دانشگاه اصفهان - دانشكده علوم اداري و اقتصاد - گروه اقتصاد، اصفهان، ايران , فتحي، سعيد دانشگاه اصفهان - دانشكده علوم اداري و اقتصاد - گروه اقتصاد، اصفهان، ايران , محمودي، فرشيد دانشگاه اصفهان - دانشكده علوم اداري و اقتصاد - گروه اقتصاد، اصفهان، ايران
كليدواژه :
بازار مالي , بورس كالا , الگوي تصحيح خطا , حداقل مربعات , قرارداد آتي , كارايي
چكيده فارسي :
با توجه به نقش مهم بازارهاي مالي در رشد و توسعه كشورها پژوهشگران و اقتصاددانان سال‌هاي سال است كه جذب موضوعات مختلف مربوط به بازارهاي مالي، به‌خصوص كارايي شده‌اند؛ زيرا بازارها در صورتي به‌نحو مناسب عمل مي‌كنند كه كارا باشند. در ايران پژوهش‌هاي زيادي در رابطه با كارايي بازار بورس اوراق بهادار صورت گرفته است؛ اما با اينكه بيش از يك دهه از راه‌اندازي بازار قراردادهاي آتي سكه در بورس كالا گذشته، پژوهش دانشگاهي درخور توجهي دربارۀ كارايي اين بازار انجام نشده است. بازار قراردادهاي آتي سكه كه به‌منظور يكسان‌سازي معاملات طلا، جلوگيري از معاملات موهوم و رواج سكه‌هاي تقلبي و پوشش ريسك ناشي از نوسانات قيمت در سال 1387 تأسيس شد، به شفافيت اطلاعات، كشف قيمت مؤثر و جذب بخشي از سرمايه و پس‌اندازهاي سرگردان اقتصاد كمك مي‌كند؛ اما معاملات اين بازار در بورس كالا به دليل نوسانات شديد قيمت سكه در سال 1397 متوقف شد. بنابراين، هدف مطالعۀ حاضر اين است كه با استفاده روش‌هاي اقتصادسنجي و آزمون‌هاي لازم، كارايي بازار آتي سكه طلاي ايران را در حدود يك دهه فعاليت بررسي كند. در پژوهش حاضر، كارايي 35 روز قبل از سررسيد به‌صورت جداگانه در قالب 35 مدل بررسي شده است. نتايج نشان دادند براي كارايي بلندمدت بازار كه با استفاده از روش حداقل مربعات خطي (OLS) بررسي شده، محدوديت‌هاي لازم در سطح خطاي 5 درصد برقرار بوده است و تمام مدل‌ها داراي كارايي بلندمدت‌اند. همچنين، براي كارايي كوتاه‌مدت نيز كه در قالب الگوي تصحيح خطا (ECM) بررسي شده، محدوديت‌هاي لازم براي تمام مدل‌ها به استثناي مدل 25 تا 28 روز قبل از سررسيد در سطح خطاي 5 درصد رد نشده است و اين مدل‌ها در كوتاه‌مدت نيز كارا هستند؛ بنابراين، به‌طور كلي كارايي بازار آتي سكه طلا ايران در يك دهه فعاليت رد نشده است.
چكيده لاتين :
The future of coin market as one of the tools of the financial market established in 2008 aims to unify gold transactions and prevent imaginary transactions, prevalence of counterfeit coins, and risk of price fluctuations. Also, given the importance of gold trading in the country, future contracts can help transparency of information in this market, be effective in detecting prices, and attract some wandering capital of the economy. Yet, they can be achieved only if the market is efficient. Evaluating market efficiency helps to identify the existing constraints, correct future directions, and improve market efficiency. Thus, many studies have been done about the financial market in Iran. Despite the launch of Iran's future market, not much has been done in this regard. Therefore, the aim of this research was to investigate market efficiency by using the model of Ordinary Least Squares (OLS) and Error Correction Model (ECM). For the long-term efficiency of the market, which was studied by using the OLS method, the required limitation was 5% and all the models had efficiency. Also, for its short-term efficiency, which was examined by using the ECM, the restrictions for all the models, with the exception of the model of 25-28 days before maturity, were not rejected at the level of 5%, indicating the models were effective.
