كليدواژه :
نفس , نور محض , علم حضوري , اضافه اشراقي , هويت نوري
چكيده فارسي :
معرفت شناسي فيلسوف مسلمان مبتني بر نظريه وي درباره هويت نفس است. فلاسفه مشاء نفس را جوهر مجرد مي‌دانستند. سهروردي نيز در ابتداي فلسفه ورزي به پيروي از فلاسفه مشاء نفس را جوهر مجرد مي‌دانست اما بعد از تحول دروني و تغيير مشي فلسفه ورزي، نظريه مشاء را درباره هويت نفس نقد مي‌كند و براي نفس هويت نوري قائل مي شود. بر خلاف فلاسفه مشاء كه با تكيه بر تجرد نفس، نظام معرفتي خود را بنيان نهادند سهروردي نور بودن نفس را محور معرفت شناسي خود قرار مي دهد. مي‌توان گفت سهروردي با اين انقلاب در هويت نفس، معرفت شناسي اشراقي را بنيان مي‌گذارد. وي با تكيه بر اين انقلاب، معرفت شناسي فلاسفه مشاء را در تعريف علم، ملاك علم، اقسام علم و منابع علم مورد نقد و ارزيابي قرار داده و در نهايت مبتني بر نفس به عنوان نور محض، نظريه معرفت خود موسوم به معرفت اشراقي را مطرح مي‌كند. در اين مقاله با استفاده از روش تحليلي-انتقادي ضمن ارائه و ارزيابي انتقادات سهروردي بر معرفت شناسي مشايي، تحول فكري سهروردي در نظريه معرفت نيز مطرح شده و نهايتا به محدوديت هاي معرفت شناسي اشراقي اشاره مي‌شود.
چكيده لاتين :
The epistemology of the Muslim philosopher is based on his theory of the soul. In view of peripatetic philosophers, soul is immaterial substance. Suhrawardi at the beginning of philosophize as peripatetic philosopher believes that soul is immaterial substance but with inner transformation and change of philosophize, critics the view of peripatetic philosophers on soul’s entity and considers the soul as a luminous entity. Unlike the Peripatetic philosophers who founded their epistemic system by relying on the immaterial of the soul, Suhrawardi puts the luminosity of the soul at the center of his epistemology. It can be said that Suhrawardi, with this revolution in the identity of the soul, establishes illumination epistemology. Relying on this revolution, he critiques and evaluates the epistemology of the peripatetic philosophers in defining science, the criterion of science, kinds of science and the sources of science, and finally, based on the soul as the pure light, presents itself of his theory of knowledge called illumination knowledge. In this article, using the analytical-critical method while presenting and evaluating Suhrawardi's critics of peripatetic epistemology, Suhrawardi's intellectual evolution in the theory of knowledge is also discussed and finally, the limitations of illumination epistemology are pointed out.
