مدرن‌گرايي و پسامدرن‌گرايي در مواجهه با مسأله هويت و غيريت

Modernism/Postmodernism and the Problem of Identity/Alterity

فلسفه مدرن، اجمالاً، برنامه و دستگاه جامع معرفتي است كه براساس آن تمام عالم هستي توسط بشر به‌تنهايي فهميدني و شناختني است. در مركز ثقل اين دستگاه هويت معرفتي شخص يا ذهن عامل معرفت قرار دارد. فيلسوفان مدرن اعتبار دستگاه معرفتي و نيز وحدت آن را مرهون هويت معرفتي عامل معرفت مي‌دانند. دكارت خودآگاهي ذهن خودبنياد از خودش به‌عنوان يك عامل معرفتي خودآگاه را مبناي تمام معرفت‌ها، شامل مابعد‌الطبيعي، طبيعي و غير آن مي‌دانست. پسامدرن‌گرايي، درمقابل، گفتماني فلسفي دربرابر هويت معرفتي و دستگاه معرفتي خودبنياد مدرن است. تلاش فيلسوفان پسامدرن بر آن است تا با استفاده از مفهوم «غيريت» و نيز ارتباط دادن آن با چند انديشه غيرمعرفتي ديگر، مثل «ميل»، «اراده» و «مسئوليت»، گفتمان فلسفي و متفاوت را پي‌ريزي نمايند. ازنگاه اين مقاله، نه نظريه «هويت» و انديشه‌هاي معرفتي پيوست آن، و نه مفهوم «غيريت» و انديشه‌هاي عمل‌شناختي همراه آن نمي‌توانند مستقل از يك‌ديگر يك دستگاه معرفتي خودبنياد يا يك گفتمان فلسفي غيرمعرفتي مسلط را پي‌ريزي و شكل دهند.

Modern philosophy, in short, is a comprehensive program and a system of knowledge according to which the whole universe is comprehensible by man alone. The center of this system is the self-conscious mind or the cognitive identity. In modern philosopher’s view, the validity of the system of knowledge, as well as its unity, is dependent on the self-conscious mind or its identity. According to Descartes, the self-consciousness of the mind as a conscious substance is the basis of all kinds of knowledge, including the physical and metaphysical ones. In contrast, philosophical postmodernism is a comprehensive discourse that opposes the self-sufficient system of knowledge and cognitive identity. The main postmodern philosopher’s concern is to establish a philosophical discourse by using the concept of "alterity" and linking it to other non-epistemic ideas. From the point of view of this article, neither the theory of identity and the relative epistemological ideas nor the concept of "alterity" and the accompanying pragmatic notions can establish and form an independent self-sufficient system of knowledge or a non-epistemic dominant philosophical discourse.