شناسايي مؤلفه هاي آموزش شايستگي محور در هنرستان هاي فني حرفه اي و كاردانش: مطالعه تركيبي

Identifying the Components of Competency-based Education in Technical and Vocational High Schools: A Mixed- Method Study

پژوهش حاضر با هدف كشف مؤلفه‌هاي آموزش شايستگي‌محور در هنرستان‌هاي فني‌حرفه‌اي و كار دانش انجام گرفت. اين پژوهش از هدف كاربردي و از نظر روش آميخته بود. مشاركت‌كنندگان در بخش كيفي شامل 15 صاحب‌نظر در حوزه تعليم‌‌وتربيت بودند كه به‌طور هدفمند انتخاب شدند كه با آن‌ها مصاحبه‌هاي نيمه‌ساختاريافته صورت گرفت. سپس داده‌ها از طريق كدگذاري و تحليل‌مضمون، تحليل شدند. براي اعتبار داده‌ها از بازبيني مجدد توسط محققين، مشاركت‌كنندگان داخل و استادان بيرون از پژوهش و براي پايايي از ضريب‌توافق بين كدگذاران و پايايي بازآزمون (78% و 82%) استفاده شد. جامعه آماري در بخش كمّي شامل 1373 نفر از دبيران و مديران هنرستان‌هاي ‌فني ‌حرفه‌اي و كاردانش استان ‌قم بودند كه با استفاده از نرم‌افزارsample power 273 نفر با روش نمونه‌گيري طبقه‌اي ‌انتخاب شدند. ابزار گردآوري داده­ ها پرسشنامه محقق‌ساخته بر اساس يافته‌هاي كيفي فاز اول بود كه روايي ‌صوري و محتوايي با دو شاخص CVI و CVR و پايايي آن از طريق آلفاي ‌كرونباخ محاسبه گرديد. براي تجزيه و تحليل ‌داده­ها از آمارهاي توصيفي و استنباطي (تحليل‌ عاملي ‌اكتشافي و تحليل ‌عاملي ‌تأييدي) از طريق نرم‌افزارهاي SPSS24، Smart-PLS20 استفاده شد. يافته‌هاي‌ پژوهش نشان داد كه آموزش مبتني ‌بر شايستگي داراي چهار مؤلفه «دانش»، «مهارت‌هاي ‌علمي-كاربردي»، «مهارت‌هاي‌ ارتباطي» و «نگرش» و عوامل تأثيرگذار عبارتند از: «آموزشي»، «‌فرهنگي»، «اقدامات آموزش‌‌وپرورش» و «‌اقتصادي». برازش مدل پژوهش نيز نشان‌ داد كه مجموع عوامل شناسايي‌شده توانستند 0/71متغير شايستگي را پيش‌بيني كنند. در نهايت، مدل‌ پيشنهادي از سطح برازش مناسبي برخوردار است (0/52=GOF).

This study was conducted with the aim of discovering the components of competency-based education to be used in technical and vocational high schools. This research had a mixed method (qualitative-quantitative) and in terms of purpose was applied study. The participants in the qualitative phase were 15 education experts and professors, selected using purposive sampling. The research tool was a semi-structured interview, and data were analyzed through content coding and analysis. The researchers, participants, and education experts reviewed the data to verify its validity, and for reliability, the agreement coefficient between the coders and the reliability of the retest was used (78% & 82%). The study population in the quantitative phase consisted of 1373 teachers and principals from technical and vocational high schools in Qom province. The sample included 273 participants who were selected using Sample Power software based on relative stratified sampling. The data were collected using a researcher-made questionnaire based on the findings of the qualitative phase whose face and content validity was assessed by two indicators CVI and CVR and its reliability was calculated using Cronbach's alpha. Descriptive and inferential statistics (exploratory and confirmatory factor analysis) were used to analyze the data via SPSS24 and Smart-PLS20. The findings showed that the competency-based education contains the following four components: knowledge, applied-scientific skills, communicative skills, and attitude. Influential factors included educational; cultural factors; measures taken by the Ministry of Education and economic factors. The fitness of the model revealed that all the factors identified managed to predict 0.71 of the competency-based education variable. The model also showed acceptable goodness of fit (GOF=0.52).