ارزيابي آسيب‌‌پذيري آبخوان دشت قزوين با استفاده از روش DRASTIC-AHP مبتني بر سيستم اطلاعات جغرافيايي

Vulnerability evaluation of Qazvin Plain Using DRASTIC-AHP Based on Geographic Information System

آلودگي آب هاي زيرزميني به دليل فعاليت‌‌هاي بشري يكي از جدي ترين مشكلات زيست‌‌ محيطي در مناطق صنعتي و كشاورزي است. آب زيرزميني يكي از منابع اصلي آب شرب در كشور ما است لذا بررسي آسيب پذيري اين منابع اهميت زيادي دارد. در اين تحقيق روش اصلاح شده DRASTIC براساس سيستم اطلاعات جغرافيايي براي مطالعه آسيب پذيري آب زيرزميني در دشت قزوين استفاده شده است. با استفاده از روش تحليل سلسله مراتبي ضرايب مربوط به هر پارامتر از روش DRASTIC تعيين شدند. از تحليل رگرسيون خطي براي ارزيابي ارتباط آماري بين غلظت آلاينده‌‌هاي آب زيرزميني و مناطق آسيب‌‌پذير آن استفاده شد. نقشه‌‌‌‌ي آسيب‌‌ پذيري حاصله نشان مي‌‌دهد كه مقادير بدست آمده از روش DRASTIC با شاخص‌‌هاي كيفي مورد نظر تطابق نسبي دارد و نتايج مشابه براي روش DRASTIC-AHP نيز بدست آمد. مقايسه نتايج بدست آمده با شاخص‌‌هاي كيفي آب زيرزميني نشان داد كه در شرق منطقه آسيب-پذيري و پتانسيل آلودگي هر دو سطح بالايي داشته و خطر آلودگي آب زيرزميني در اين مناطق از ساير نقاط بيشتر است. با برقراري رابطه رگرسيون ميان شاخص‌‌هاي كيفي آب زيرزميني و روش‌‌هاي ارزيابي آسيب‌‌پذيري به تفكيك ميزان دقت روش‌‌ها بررسي شد. مشخص گرديد كه روش DRASTIC-AHP از دقت بالاتري نسبت به روش سنتي آن برخوردار است و تطابق بيشتري با شاخص‌‌هاي كيفي واقع شده در منطقه دارد.

Groundwater pollution due to human activities is one of the most serious environmental problems in industrial and agricultural areas. Groundwater is one of the main sources of drinking water in our country, so it is very important to study the vulnerability of these sources. In this research, the modified DRASTIC method based on GIS has been used to study the vulnerability of groundwater in Qazvin plain. Using hierarchical analysis method, the coefficients related to each parameter were determined by DRASTIC method. Linear regression analysis was used to evaluate the statistical relationship between the concentration of groundwater pollutants and its vulnerable areas.The resulting vulnerability map shows that the values obtained from the DRASTIC method are relatively consistent with the desired quality indicators and similar results were obtained for the DRASTIC-AHP method.Comparison of the obtained results with groundwater quality indicators showed that in the east of the region, vulnerability and pollution potential are both high and the risk of groundwater pollution in these areas is higher than elsewhere.By establishing a regression relationship between groundwater quality indicators and vulnerability assessment methods, the accuracy of the methods was investigated.It was found that the DRASTIC-AHP method has a higher accuracy than the traditional method and is more in line with the quality indicators located in the region.