تورش‌هاي خوش‌بيني و بدبيني سود و انحراف در گزارشگري مالي: شواهدي از ذهن‌گرايي و رفتار غيراخلاقي فرصت‌طلبانه مديران

Optimism & Pessimism Biases in Earnings Forecasting and Deviation in Financial Reporting: Evidence of Subjectivism and Opportunistic Unethical Behavior of Managers

هدف پژوهش حاضر تحليل رابطه بين تورش‌هاي خوش‌بيني و بدبيني مديران در پيش‌بيني سود و انحراف در گزارشگري مالي با تمركز بر مديريت سودهاي گزارش شده مي‌باشد. مسأله اصلي مورد بررسي اين است كه كدام يك از رويكردهاي پيام‌رساني و رفتار فرصت‌طلبانه با توجه به نوع رابطه بين تورش‌هاي پيش‌بيني سود و انحراف در گزارشگري مالي طبق شرايط حاكم بر شركت‌هاي بورسي در ايران حاكم است. در اين راستا، تورش‌هاي پيش‌بيني سود مديران طبق الگوي چنگ و فيرث (2000) و انگيزه مديران براي انحراف در گزارشگري مالي با بكارگيري رويه‌هاي اختياري حسابداري جهت مديريت سود طبق مدل ديچو و همكاران (1995) ارزيابي شدند. طبق روش حذف سيستماتيك، تعداد 198 شركت پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زماني 7 ساله (1390-1396) به عنوان جامعه آماري غربال گرديدند. شواهد حاصل از برازش مدل‌هاي رگرسيون چندمتغيره پژوهش بر مبناي داده‌هاي تركيبي نشان دادند بين تورش در پيش‌بيني سود و انحراف در گزارشگري مالي به واسطه بكارگيري رويه‌ مديريت سود از طريق اقلام تعهدي، رابطه معنا‌دار مثبتي وجود دارد. اين امر حاكي از تضاد منافع و وقوع رفتار فرصت‌طلبانه غيراخلاقي ناشي از ذهن‌گرايي بالاي مديران است. همچنين نوع تورش خوش‌بينانه و بد‌بينانه در پيش‌بيني سود، رابطه معني‌داري با مديريت سود از طريق اقلام تعهدي دارند. به اين ترتيب كه انگيزه مديران جهت ايجاد انحراف در گزارش سود در شرايط وقوع تورش خوش‌بيني، بيشتر از تورش بدبيني است. به علاوه، نتايج آزمون مقايسه ميانگين‌ها نشان داد اختلاف معني‌داري بين ميانگين مديريت سود از طريق اقلام تعهدي در وضعيت‌هاي خوش‌بيني و بدبيني در پيش‌بيني سود توسط مديران وجود دارد.

Under a challenging business environment, assessing the managerial decisions about earnings forecasting and earnings reporting is important and the evidence indicates the occurrence of managers’ subjectivism in these areas. In this regard, analyzing the managers' behavior about earnings forecasting and earnings reporting can be explained through the signaling approach and opportunistic approach. This study assessed the relationship between optimism & pessimism biases in management earnings forecast and financial reporting distortion by focusing on managing the reported earnings to determine which of these approaches prevails in the surveyed firms. Management earnings forecast biases are measured using the pattern proposed by Cheng & Firth, (2000); also, the model presented by Dechow et al (1995) is used to assess the management incentives to manage earnings using discretionary accounting procedures & estimates. Research samples include 198 firms listed in Tehran Securities & Exchange over the period 2012-2018. Using multivariate regression models based on panel data, evidence indicated that there is a meaningful and positive relationship between management earnings forecast bias and financial reporting distortion using the earnings management based on discretionary accruals. This result indicates an interest conflict and occurrence of unethical opportunistic behavior due to the high subjectivism of managers. Also, the type of optimistic and pessimistic bias in management earnings forecast is meaningfully related to accruals-based earnings management; so, the motivation of managers to manage earnings in an optimistic situation is more than pessimistic. In addition, results of the test for equality of means between series showed that there is a meaningful difference between the means of earnings management based on discretionary accruals in optimistic and pessimistic earnings forecast situations.