بررسي خصوصيات ريخت سنجي جمعيت كيلكاي معمولي Clupeonella cultriventris صيد شده از بنادر اميرآباد، بابلسر و انزلي (حوضه جنوبي درياي خزر) با استفاده از روش تجزيه به مولفه هاي اصلي

Investigation of Morphometric Characteristics of Clupeonella cultriventris populations caught from Amirabad port, Babolsar and Anzali port (Southern basin of Caspian Sea) using Principle Component Analysis

در اين تحقيق، طي يك نمونه برداري در تابستان 1398 در حوزه جنوبي درياي خزر، در مجموع 90 عدد كيلكاي معمولي Clupeonella cultriventris شامل 30 نمونه از هر ايستگاه بندراميرآباد، بابلسر و بندر انزلي صيد و 23 صفت ريخت سنجي مورد مطالعه قرار گرفت. داده‌هاي ريخت سنجي قبل از تجزيه و تحليل به جهت كاهش خطا حاصل از رشد آلومتريك استاندارد شدند.طبق نتايج به دست آمده ميانگين ضريب تغييرات صفات ريخت‌سنجي در كيلكاي معمولي در ايستگاه بندراميرآباد، بابلسر و بندر انزلي به ترتيب 9/34، 8/77 و 11/03 درصد بود. نتايج 23 صفت ريخت­ سنجي در بين جمعيت هاي ماهي، نشان از اختلاف معني دار اين صفات در بين سه منطقه مورد بررسي بود (P≤0.05)، به‌طوري ­كه ايستگاه بندرانزلي با دو ايستگاه بابلسر و بندراميرآباد از لحاظ 20 صفت ريخت سنجي اختلاف داشتند و بين ايستگاه بابلسر و بندر اميرآباد ميزان اختلاف در حد 3 صفت ريخت سنجي بود.با كمك روش تجزيه به مولفه ­هاي اصلي 7 فاكتور كه نشان دهنده 74/924 درصد تنوع صفات بودند، جدا گرديد. ماهيان ايستگاه بابلسر داراي هم پوشاني از لحاظ صفات ريخت سنجي با دو ايستگاه بندراميرآباد و بندرانزلي مي باشند ولي بين دو ايستگاه بندراميرآباد و بندرانزلي هم پوشاني ديده نشد و لذا مي توان تفكيك بين اين دو جمعيت را اظهار نمود. در اين تحقيق جدايي جغرافيايي به عنوان تاثيرگذارترين عامل در اختلافات ريخت سنجي بين ماهيان سه منطقه مورد بررسي قلمداد مي ­گردد.

This research was occurred to investigate some morphometric characteristics of Clupeonella cultriventris in Amirabad port, Babolsar and Anzali port in the South Basin of the Caspian Sea during summer 2019. A total of 90 fish including 30 specimens from each station were caught and 23 morphometric Characteristics were studied. Mean difference coefficients of morphometric characteristics for common kilka in Amirabad port, Babolsar, and Anzali port were 9.34, 8.77 and 11.03, respectively. Morphometric data before analysis were standardized to reduce errors of allometric growth. Results of 23 morphometric characteristics in three stations indicated significant differences between stations (P≤0.05). Bandar Anzali station differs in 23 morphometric characteristics with Babolsar port and in 20 characteristics with Bandar Amirabad. Babolsar and Bandar Amirabad station differed only in 3 characteristics. The principal component analysis was performed on 7 factors which concluded 74.924% of the characteristics. Results of fish morphometric characteristics showed an overlapping between Babolsar station with two stations of Amirabad port and Bandar Anzali port, but stations of Bandar Amirabad and Bandar Anzali were not overlapped. In this study, geographical separation can be considered as the most influential factor in morphological differences between the fish of three studied areas.