شناسايي پهنه‌هاي خطر ناشي از زمين‌لغزش در سكونت‌گاههاي روستايي شهرستان داراب

Identification of landslide hazard zones in rural settlements of Darab city

با توجه به تأثيرات منفي كه زمين‌لغزش‌ها بر سكونت‌گاههاي روستايي و شـهري و منـابع طبيعـي دارنـد، شناسايي مناطق مستعد وقوع زمين‌لغزش امري بسيار ضروري براي جلوگيري از چنين خسارت‌هايي بشـمار مي‌رود. در قسمت شمالي شهرستان داراب، سازندهاي شيل در معرض فرسايش شديد بوده و زمين‌لغزش‌هاي قبلي در محدوده منطقه را به وجود آورده است. با از بين رفتن پوشش مرتعي و جنگلي در اين محدوده زمينه براي زمين‌لغزش مستعد شده است و خطراتي براي روستاهاي اين محدوده ايجاد شده است و 21 آبادي از سكونت‌گاههاي روستايي در همين محدوده قرارگرفته است. لذا، مي‌طلبد با تهيه نقشه پهنه‌بندي زمين‌لغزش، سكونت‌گاه‌هاي روستايي در معرض خطر شناسايي شود. براي تهيه نقشه پهنه‌بندي از تركيب لايه‌هاي اطلاعاتي مؤثر در زمين‌لغزش شامل لايه‌هاي فاصله از گسل، شيب، بارش، جهت شيب، ليتولوژي، كاربري اراضي، فاصله از آبراهه، ارتفاع در محيطGIS استفاده‌ شده است. سپس با روشANP وزن لايه‌ها به‌دست‌آمده است. درنهايت، نقشه پهنه‌بندي در 5 طبقه با پتانسيل خطر زمين‌لغزش خيلي زياد، زياد، متوسط، كم و خيلي كم بر اساس سكونت‌گاه‌هاي روستايي شهرستان تهيه شد. يافته‌ها نشان مي‌دهد مناطق پرخطر منطبق با مناطق فاقد پوشش يا پوشش گياهي كم، نزديكي به آبراهه‌ها و گسل و شيب‌هاي بين 20 تا 30 درجه مي‌باشد. هم‌چنين، نتايج بيان‌كننده آن است كه حدود 16 درصد منطقه كه بيش‌تر شامل شمال و شمال شرق و شمال غرب بوده در معرض خطر زياد قرار دارند كه101 آبادي را در خود جاي ‌داده‌اند. تقريباً تمامي لغزش‌هاي قبلي در مناطق با خطر زياد و خيلي زياد اتفاق افتاده است كه نشان‌دهنده صحت مدلANP در تهيه نقشه پهنه‌بندي بوده است.هم‌چنين، بر اساس سطح زير منحني راك (AUC=/834) صحت نتايج به‌دست‌آمده مورد تائيد قرار گرفت.

Due to the negative effects of landslides on rural and urban settlements and natural resources, identifying areas prone to landslides is very important to prevent such damage. In the northern part of Darab city, shale formations are exposed to severe erosion and have caused previous landslides in the area. has done. 21 villages of rural settlements are located in the same area. Therefore, it seeks to identify endangered rural settlements by preparing a landslide zoning map. To prepare the zoning map, a combination of effective information layers in landslides including layers of distance from the fault, slope, precipitation, slope direction, lithology, land use, distance from the waterway, height in the GIS environment has been used. Then the weight of layers has been obtained by the ANP method. Finally, the zoning map in 5 classes with very high, high, medium, low, and very low landslide risk potential was prepared based on the rural settlements of the city. Findings show that high-risk areas are consistent with areas without cover or low vegetation, proximity to waterways and faults, and slopes between 20 to 30 degrees. The results also show that about 16% of the area, which is mostly north and northeast. an‎d are in the northwest and are at high risk, which includes 101 villages. Almost all previous landslides have occurred in high-risk and very high areas, which indicates the accuracy of the ANP model in preparing the zoning map. Also, based on the area under the rocking curve (AUC = / 834), the accuracy of the results was confirmed.