عنوان مقاله :
بررسي ديدگاه برخي از معاصران (مصباح يزدي، عابدي شاهرودي و لاريجاني) دربارۀ نفس‌الامر قضاياي عملي
عنوان به زبان ديگر :
Examining the Views of Some Contemporary Philosophers (Mesbah Yazdi, Abedi Shahroudi and Larijani) on the Truth of Propositions Regarding Practical Reasoning
پديد آورندگان :
نوري، محمدعلي حوزه علميه، قم، ايران
كليدواژه :
حكمت عملي , اخبار , انشا , نفس‌الامر قضاياي عملي , محمدتقي مصباح يزدي , علي عابدي شاهرودي , صادق لاريجاني
چكيده فارسي :
حقيقي و نفس‌الامري‌بودن احكام عملي و انكشاف اين احكام از واقع، با مشكلاتي روبه‌رو بوده كه يكي از مهم‌ترينشان، انشايي‌بودن مفاد آنها و متصف‌نشدن به صدق‌وكذب است. برپايۀ اين اشكال، جمله‌هاي ناظر به كنش اختياري انسان بدون اينكه درستي و نادرستي دربارۀ آنها معنا داشته باشد، در زمرۀ اوامر و نواهي هستند كه بيان‌كنندۀ عواطف و احساسات گوينده‌اند و شنونده را به عمل معيّني برمي‌انگيزانند. نوشتار حاضر در سازگاري با انديشۀ افلاطون، ارسطو، فارابي و ابن‌سينا بر آن است كه جملات مطرح در حكمت عملي، شناختي هستند؛ زيرا از سعادت انسان و خير و شر در مسير سعادت انسان حكايت مي‌كنند. اين سخن را برخي از انديشمندان معاصر مسلمان مانند محمدتقي مصباح يزدي، علي عابدي شاهرودي و صادق لاريجاني (در بستر مواجهه با ديدگاه غربي‌ها) نيز مطرح كرده‌اند؛ با اين تفاوت كه به‌باور آنان احكام عملي از مفاد انگيزشي هم برخوردار است. چنين ديدگاهي باوجود تلاش براي نشان‌دادن واقع‌نمايي قضاياي عملي دچار اين اشكال است كه فضاي حكمت عملي را به‌گونۀ بايد و نبايد تصوير كرده است. مصباح يزدي حكايت‌گري قضاياي عملي از كمال انسان را با استناد به ضرورت بالقياس ميان كنش اختياري و غايت آن بيان كرده كه اين انديشه نيز با خلل همراه است.
چكيده لاتين :
The Truth of the propositions describing actions and the status of these propositions face challenges, one of the most important of which is that the content of these propositions is non-factual. Based on this problem, sentences related to human voluntary action, without meaning right or wrong about them, are among the commandments and prohibitions that express the emotions and feelings of the speaker and motivate the listener to a certain action. The present article, in conformity with the thought of Plato, Aristotle, Farabi, and Ibn Sina, holds that the statements used in practical wisdom are cognitive; because these sentences indicate human happiness and good and evil in the path of human happiness. This statement has also been made by some contemporary Muslim thinkers like Mohammad Taghi Mesbah Yazdi, Ali Abedi Shahroudi, and Sadegh Larijani (in the context of confronting the views of Westerners) with the difference that they believe that practical propositions have also motivational meanings. Such a view, although an attempt to make practical propositions real, faces the challenge that it has been shown the atmosphere of practical wisdom as it should and should not be. Mesbah Yazdi has explained how to narrate the practical propositions of human perfection, citing the comparative necessity between voluntary action and its end, which is also associated with the problem.
