تحليل فضايي نقش مؤلفه‌هاي سرمايۀ اجتماعي و ابعاد توسعۀ پايدار شهري (مطالعۀ موردي: شهر ايلام)

Spatial Analysis of the Role of Social Capital Components on Developmental Dimensions of Urban Emergence (Case Study: Ilam City)

سرمايۀ اجتماعي يكي از شاخصه‌هاي نوين توسعه در جامعه و محله‌هاي شهري است. علي‌رغم شناسايي ابعاد مختلف سرمايۀ اجتماعي، نقش آن در برنامه‌ريزي‌هاي توسعۀ شهري كمتر واكاوي شده است. توسعۀ پايدار شهري هنگامي مي‌تواند ماندگاري يابد كه به صورت يك فرهنگ، مقبوليت پيدا كند و مشاركت غيررسمي آحاد يك ملت را در برگيرد. در توسعۀ پايدار رفاه مردم مهمترين هدف تلقي مي‌شود. احساس امنيت شهري، گذران اوقات فراغت، توزيع فضايي امكانات عمومي شهري، عدالت در دسترسي به فضاي سبز، فضاي آموزشي، ورزشي، خدماتي و بهداشتي، مشاركت در پاكيزگي شهر و كاهش آلودگي صوتي، هوا و آب؛ همچنين كاهش تبعات زيست‌محيطي ناشي از ترافيك، از پيامدهاي مثبت فضايي توجه به ابعاد سرمايۀ اجتماعي است. با استفاده از نيروهاي توانمند درون­زا و سرمايه­ هاي اجتماعي موجود، مي‌توان در حل مشكلات حاد فضايي شهري موفق بود. پژوهش حاضر با هدف بررسي نقش سرمايه­ هاي اجتماعي و مؤلفه­ هاي آن در توسعۀ پايدار شهر ايلام، به روش توصيفي، تحليلي و پيمايش انجام شد و از ابزار پرسشنامه براي گردآوري داده‌هاي آن استفاده گرديد. جامعۀ آماري آن شامل كليۀ افراد بالاي 18 سال شهر ايلام بود. حجم نمونه را 380 نفر از شهروندان ايلامي تشكيل مي‌داد كه به صورت نمونه‌گيري خوشه‌اي انتخاب شدند. نتايج نشان مي‌دهند كه سرمايۀ اجتماعي (اعتماد، مشاركت و آگاهي اجتماعي)، تأثير مثبت و معناداري در ابعاد مختلف توسعۀ پايدار شهر ايلام دارد و در صورت توجه و سرمايه‌گذاري در شاخصه‌هاي سرمايۀ اجتماعي، زندگي در شهر براي شهروندان مطلوب مي‌شود و شهروندي مسئول با شهري پاسخگو و پايدار شكل خواهد گرفت.

Social capital is one of the new features of development in society and urban neighborhoods. Despite the identification of different dimensions of social capital, its role in urban development planning has been less researched. Sustainable urban development can be sustainable when it is accepted as a culture and involves the unofficial participation of individuals in a nation. In sustainable development, people's well-being is considered as the most important goal. Sense of urban security, leisure, spatial distribution of public utilities, justice in access to green space, educational, sports, service and health and participation in cleanliness of the city, reduction of air pollution, water and noise pollution, environmental consequences from the traffic, are the positive consequences of attention to the dimensions of social capital. With the use of capable endogenous forces and existing social capital, it is possible to succeed in solving acute urban space problems.