ارزيابي فعاليت صيادان غيرقانوني در حوزه جنوب شرقي درياي خزر

Assessing the activities of illegal fisherman in the southeastern Caspian Sea

مقدمه: درياي خزر زيستگاه گونه­ هاي با ارزش خاوياري است كه داراي اهميت تجاري و اكولوژيك هستند و ذخاير آن ها به دلايل متعدد از جمله گستردگي صيد غير قانوني هم­ اكنون به مرز فروپاشي رسيده است. اين تحقيق به بررسي فعاليت صيادان غير قانوني و هم چنين انگيزه آن ها در حوزه جنوبي شرقي درياي خزر مي ­پردازد. مواد و روش ها: در اين مطالعه، با روش توصيفي- تحليلي و طراحي پرسشنامه، اطلاعات مورد نياز با حضور محقق در شهرها و روستاهاي حاشيه جنوب شرقي درياي خزر از 203 نفر از صيادان جمع­ آوري گرديد. پايايي پرسشنامه بر اساس آلفاي كرونباخ معادل 0/71 به دست آمد. نتايج: نتايج نشان داد كه بيش تر صيد غيرمجاز در بهار و پاييز صورت گرفته و اكثراً داراي سطح سواد پايين و بيكار هستند. روش صيد آن ها استفاده از دام گوشگير استخواني منوفيلامنت بوده و حتي از شهرها و روستاهاي دورتر از ساحل نيز براي انجام صيد غيرمجاز به دريا مي ­روند. انگيزه اقدام به صيد در آن ها به سن ارتباطي نداشته ولي با افزايش سطح سواد به طور معني­ دار كم تر شد. بين انگيزه اقدام به صيد اظهاري و تحليل­ هاي صورت گرفته از جواب آن ها به پرسش ­ها، ارتباط پايين، منفي و معني ­دار وجود دارد (**25/0- =r). نتيجه گيري و بحث: به طوركلي با جلوگيري از عرضه و فروش غيرقانوني ماهيان در تمام نقاط استان و شناسايي و برخورد با عوامل فروش و باندهاي صيادان غيرقانوني و نيز افزايش سطح سواد و افزايش سطح آگاهي آن ها نسبت به حفاظت از اين ماهيان با ارزش شيلاتي مي ­توان به كاهش فعاليت­ هاي صيد غيرقانوني كمك نمود.

The Caspian Sea is valuable habitat ecologically and commercially for sturgeon fishes but their stocks severely decreasing for increasing illegal catches. This research was achieved different illegal fisherman activities and their motivation in the south east of Caspian Sea. In this study, data was collected from 203 illegal fisherman using analytical-description methods and questionnaire design with researcher in cities and villages on coast of south east of Caspian Sea. The reliability of the questionnaire based on Cronbach's alpha was 0.71. The results showed that most of the illegal fishing was in spring and autumn and most of fisherman with education low level and unemployed. Their method of fishing is the use of gill net, and they come even from further cities and villages for illegal catch. Their motivation was not related to age but decreased significantly with increasing education low level. There was a low, negative, and significant relationship between estimated motivation with answering to motivation question (r=-0.25**). Totally, preventing illegal supply and sale of fish in the province and identifying and responding to sales agents, illegal fishermen, increasing education and raising awareness of protecting valuable fish can reduce illegal activities.