بررسي هويت جوا ن ايراني با تاكيد بر نقش منابع هويت ساز در جامعه شبكه اي (مطالعه موردي دانشجويان دانشگاه تهران)

در دوران كنوني از يك سو شيوه ­هاي هويت ­يابي سنتي كه بيشتر حالتي منفعلانه و مبتني بر عوامل انتسابي مثل خانواده، قوميت و دين هستند؛ در حال تضعيف شدن هستند و از سوي ديگر، ساير موارد تأثيرگذار بر هويت به دليل مواجهه جوانان با تحولات و اقتضائات جامعۀ شبكه­اي و گستردگي تأثيرات تكنولوژي ­هاي نوين ارتباطي و اطلاعاتي و به تبع آن، رويارويي آنان با تكثر فرهنگي؛ در حال قوت گرفتن هستند و نقش محوري در برساخت هويت جوانان امروز ايفا مي كنند. تحقيق حاضر با تكيه بر فضاي مفهومي رويكرد كاستلز پيرامون جامعۀ شبكه اي، به مطالعۀ مختصات هويتي جوان ايراني با جامعۀ هدف دانشجويان 18 تا 28 ساله دانشگاه تهران انجام شده است. داده ­هاي تحقيق با تكنيك مصاحبه عميق جمع آوري و به وسيله روش تحليل تماتيك در طول فرايند مصاحبه تحليل شدند كه در نهايت شبكه مضامين هويت جوان ايراني مبتني بر سه مقولۀ اصلي سياليت، بازانديشي و فردگرايي خودمدار، حاصل آمد. با توجه به يافته ­هاي تحقيق، جوانان نقش منابع هويت ساز دين و قوميت را مورد بازانديشي قرار­داد­ه ­اند. در اين بازتعريف و تغيير نوع نگاه، ما شاهد كاهش تأثير دين و قوميت بر معنايابي و هويت ­سازي جوان امروزي هستيم. در مقابل احساس تعلق به ايران و تمدن ايراني كماكان با قوت بيشتري در فرايند هويت ­يابي جوانان نقش دارد.