ارزيابي آلودگي، سميت و خطرات اكولوژيكي فلزات سنگين در رسوبات سطحي مناطق ساحلي استان بوشهر: يك مطالعه مروري سيستماتيك

زمينه و هدف: فلزات سنگين به دليل خطرات اكولوژيكي و سميت آن ها براي موجودات زنده به ‌عنوان يكي از آلاينده‌هاي خطرناك محسوب مي شوند. لذا مطالعه حاضر به منظور بررسي ميزان آلودگي، سميت و خطرات اكولوژيكي فلزات سنگين در رسوبات سطحي سواحل استان بوشهر با استفاده از روش سيستماتيك صورت گرفت. مواد و روش ها: جهت انجام اين مطالعه مروري، ميزان غلظت فلزات در رسوبات سواحل بوشهر با جستجوي مقالات منتشر شده طي 9 سال (20202012) از طريق پايگاه هاي اطلاعاتي Springer، Google Scholar، ProQuest، Web of Science، SID و Magiran به دست آمد. در نهايت، بررسي جامع آلودگي، سميت و خطرات فلزات در رسوبات با استفاده از شاخص هاي متعدد صورت گرفت. يافته ها: در نتيجه بررسي مطالعات استخراج شده از پايگاه هاي داده، 24 مقاله انتخاب گرديد. نتايج بررسي نشان داد كه ميانگين غلظت فلزات در رسوبات به ترتيب به صورت Zn Ni Cr Cu Pb Cd مي باشد و ميزان شاخص بار آلودگي فلزات در رسوبات سواحل مختلف از 15/0 تا 99/1 متغير است. روند خطر اكولوژيكي براي فلزات نيز به صورت Cd Pb Ni Cu Cr Zn مشاهده شد و ميزان خطر محيط زيستي بالقوه فلزات در محدوده 38/257 76/3 به دست آمد. به علاوه نتايج آناليز واحد سميت و ارزيابي خطر اصلاح شده فلزات نشان داد ميزان سميت و خطر از سميت و آلودگي خيلي كم تا شديداً آلوده متغير است. نتيجه گيري: براساس يافته ها از ديدگاه كنترل سميت و خطرات اكولوژيكي، لازم است از انتقال فلزات به ويژه Cd، Pb و Ni ناشي از فعاليت هاي انساني غالب در محدوده سواحل بوشهر جلوگيري شود. هم چنين با توجه به بيشترين ميزان بار آلودگي و خطرات اكولوژيكي در بيدخون عسلويه بايد تعيين منابع آلودگي جهت كنترل و مديريت مؤثر ورود آلاينده ها در اين منطقه صورت گيرد.