تحليل داستان‌هاي كودكان با درونمايۀ عرفاني: مطالعۀ موردي

در ميان آثار ادبي كودكانه، گاه انديشه‌هاي عرفاني چنان فشرده و زيبا در قالب داستان به مخاطب ارائه مي‌شوند كه نه‌تنها لذت خواندن اثر را فزوني مي‌بخشند،‌ بلكه سبب جاودانگي اثر ادبي مي‌شوند. در اين داستان‌ها، مفاهيم شهودي با بياني ساده براي كودكان نوشته مي‌شوند. اگر بخواهيم براي مخاطب كودك، از ميان داستان‌هاي كودكانه، داستان‌هاي عرفاني را انتخاب كنيم يا اگر بخواهيم از ديدگاه يك پژوهشگر چنين داستان‌هايي را برگزينيمآيا مي‌توان تعريفي كلي از ادبيات عرفاني ويژۀ كودكان ارائه كرد كه داستان عرفاني ذيل آن بگنجد؟ مبناي نظري اين پژوهش در بررسي داستان‌هاي عرفاني كودكانه، طبقه‌بندي هاشمي‌نژاد از داستان‌هاي عرفاني بزرگسالان (تنها پژوهش موجود در اين زمينه) است. افزون بر آن، در تحليل سه اثر داستاني، از اهميت تخيل فلسفي در داستان‌هاي كودكانه ياد شده است تا بتوان از اين راه به تخيل عرفاني كودكان و پرورش آن نقبي زد. در اين بررسي، كه به روش توصيفي ـ تحليلي و با شيوۀ قياسي انجام شده است،  ابتدا دربارۀ چيستي و چگونگي عرفان كودكانه به‌اختصار بحث شده، در پي آن تعريفي با پنج مؤلفه براي ادبيات عرفاني كودك ارائه شده و سرانجام، در تطبيق با ويژگي‌هاي قصه‌هاي عرفاني بزرگسالان، ويژگي‌هايي براي داستان عرفاني كودك تعيين شده است.