مقايسه سلامت عمومي و شادكامي در زنان سالمند با و بدون همسر مراجعه‌كننده به مراكز بهداشتي‌درماني شهرستان بندرعباس در سال 1397

زمينه و هدف: توجه به سلامت و شادكامي زنان سالمند كه به علت اميد به زندگي بيشتر، بيش از مردان در معرض تهديد تنهايي و انزوا، و عدم برخورداري از حمايت اجتماعي هستند، مستلزم پژوهش و برنامه‌ريزي دقيق است. مطالعه حاضر با هدف مقايسه سلامت عمومي و شادكامي زنان سالمند با و بدون همسر مراجعه‌كننده به مراكز بهداشتي‌درماني شهرستان بندرعباس در سال 1397 انجام شد. روش بررسي: در اين مطالعه توصيفي‌تحليلي،390 زن سالمند با و بدون همسر واجد معيارهاي پژوهش مراجعه‌كننده به هشت مركز بهداشتي‌درماني منتخب شهرستان بندرعباس شركت داشتند. روش نمونه‌گيري خوشه‌اي سهميه‌اي بود و ابزار گردآوري داده‌ها شامل پرسش‌نامه اطلاعات جمعيت‌شناختي، پرسش‌نامه سلامت عمومي گلدبرگ و هيلير پرسش‌نامه شادكامي Axford بود. جهت تحليل داده‌ها از از نرم‌افزار SPSS نسخه 21، و آمار توصيفي (فراواني‌، درصد و ميانگين و انحراف معيار) و تحليلي (كاي‌دو، و تي مستقل، آناليز واريانس)، استفاده شد. يافته‌ها: از 260 نفر زن سالمند با همسر در اين پژوهش، 218 نفر (83/8 درصد)، و از130 نفر زن سالمند بدون همسر83 نفر (63/8 درصد) زير 70 سال سن داشتند. اكثر زنان بدون همسر (67/6 درصد) و با همسر (65 درصد)، داراي 5 تا 9 فرزند و بيش از نيمي از آنان در هر دو گروه داراي 5 تا 9 فرزند متأهل بودند. حدود نيمي از زنان در دو گروه داراي تحصيلات ابتدايي، و اكثراً خانه‌دار بودند. از لحاظ وضعيت اقتصادي اغلب (61/5 درصد از هر گروه) در سطح متوسط و نزديك به نيمي از نظر مالي وابسته بودند. دو گروه مورد مطالعه از لحاظ تمام متغيرهاي جمعيت‌شناختي به جز سن و تعداد سال‌هاي زندگي با همسر همگن بودند. نتايج نشان داد گرچه سالمندان با همسر، در مقايسه با سالمندان بدون همسر از سطح سلامت عمومي مطلوب‌تر، و شادكامي بيشتري برخوردارند، اما نتايج آناليز كوواريانس نشان داد كه اين اختلاف از لحاظ آماري معني‌دار نيست. نتيجه‌گيري: گرچه برخي از تغييرات در سلامت جسمي و رواني با وضعيت تأهل قابل توضيح است، اما احتمالاً عوامل ديگري غير از صرف داشتن همسر، مانند كيفيت روابط خانوادگي نيز بر حس رفاه، سلامتي و شادكامي اين زنان سالمند تأثيرگذار است كه شناسايي آن‌ها مستلزم انجام تحقيقات بيشتري است.