رابطۀ‌‌ ذهن‌آگاهي با رفتار غيرمولد تحصيلي: نقش واسطه‌اي خودپنداشت تحصيلي

The mediating role of academic self-concept in the relationship between mindfulness and counterproductive academic behavior

هدف اين پژوهش، بررسي نقش واسطه‌اي خودپنداشت تحصيلي در رابطۀ بين ذهن‌آگاهي و رفتار غيرمولد تحصيلي بود. شركت‌كنندگان 209 دانش‌آموز (113 پسر و 96 دختر) دوره متوسطه اول بودند كه به روش نمونه‌گيري خوشه‌اي تصادفي انتخاب شدند و مقياس رفتار غيرمولد تحصيلي ريمكوس (2012)، مقياس‌ ذهن‌آگاهي دروتمن و همكاران (2018) و سياهه خودپنداشت تحصيلي چن و تامپسون (2004) را تكميل كردند. به‌منظور پاسخ‌گويي به فرضيه‌هاي پژوهش از مدل‌يابي معادلات ساختاري استفاده شد. يافته‌ها نشان دادند كه اثر مستقيم ذهن‌آگاهي بر رفتار غيرمولد تحصيلي معنادار نبود؛ اما اثر مستقيم ذهن‌آگاهي بر خودپنداشت تحصيلي و اثر مستقيم خودپنداشت تحصيلي بر رفتار غيرمولد تحصيلي معنادار بود؛ همچنين، اثر ذهن‌آگاهي بر رفتار غيرمولد تحصيلي با واسطه‌گري خودپنداشت تحصيلي معنادار بود. به‌طور كلي يافته‌هاي اين پژوهش، نقش ذهن‌آگاهي و خودپنداشت تحصيلي را در تبيين رفتار غيرمولد تحصيلي نشان مي‌دهند. بر اساس يافته‌هاي اين پژوهش مي‌توان نتيجه گرفت كه به منظور كاهش رفتار غيرمولد تحصيلي دانش‌آموزان، بايد به ذهن‌آگاهي و خودپنداشت تحصيلي آنها توجه شود.

the aim of this study was to investigate the mediating role of self-concept in the relationship between mindfulness and counterproductive academic behavior. So via clustered random sampling, 209 high school students (113 boys and 96 girls) were selected. Dutchman et al.'s (2018) Mindfulness Scale, Chen and Thompson's Academic Self- Concept Inventory (2004) and the Rimkus 's (2012) Counterproductive Student Behavior Scale were used to gathering data. Structural equation modeling was used to examine the research hypotheses. The results showed that the direct effect of mindfulness on counterproductive academic behavior was not significant; but the direct effect of mindfulness on self-concept and the direct effect of self-concept on counterproductive academic behavior were significant; also, the effect of mindfulness on counterproductive academic behavior was mediated significantly by self-concept. In general, the findings revealed the role of mindfulness and self-concept in explaining counterproductive academic behavior. Based on the findings of this study, it can be concluded that in order to reduce students' counterproductive academic behavior, their academic awareness and Self-concept should be considered.