بررسي و مقايسه تركيب اسيدهاي چرب در اندام‌هاي مختلف گياه Eremurus inderiensis (M.Bieb.) Regel

Investigation and comparison of fatty acids composition in different plant organs of Eremurus inderiensis (M.Bieb.) Regel

گياه Eremurus inderiensis (M.Bieb.) Regel متعلق به تيره سريشيان (Asphodelaceae) بوده كه پراكنش آن در مناطقي از غرب، شمال‌غرب، مركز و شمال‌شرق ايران است. با توجه به اهميت اسيدهاي چرب به عنوان گروهي از متابوليت‌هاي دارويي مهم در گياهان، در اين پژوهش نيمرخ اسيدهاي چرب در اندام‌هاي گل، برگ و دانه گياه E. inderiensis با استفاده از روش GC– MS مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه نيمرخ اسيدهاي چرب در اندام‌هاي اين گياه نسبتاً متفاوت است. در هر ‌يك از اندام‌ها برخي از اسيدهاي چرب با مقادير بالا به عنوان اسيدهاي چرب اصلي و عمده شناسايي شدند. به طوريكه در دانه‌ها به ترتيب لينولئيك اسيد (03/68 %)، اولئيك اسيد (77/15 %) و پالميتيك اسيد (85/8 %) به عنوان اسيدهاي چرب اصلي بودند، اما در گل‌ها و برگ‌ها به‌ ترتيب اسيدهاي چرب لينولنيك اسيد (55/30 % و 08/31 %)، پالميتيك اسيد (99/27 % و 64/23 %) و لينولئيك اسيد (03/21 % و 47/13 %) به عنوان اسيدهاي چرب اصلي وجود داشتند. در‌ مجموع نيمرخ اسيدهاي چرب گل و برگ نسبت به دانه تشابه زيادي نشان داد. با توجه به مقادير نسبتاً بالاي اسيدهاي چرب غير‌اشباع در اندام‌هاي اين گياه به‌ خصوص دانه‌ها و همچنين نقشي كه اين تركيبات به عنوان اسيدهاي چرب ضروري ايفا مي كنند، مي‌توان نتيجه گرفت كه اين اندام‌ها مي‌توانند به عنوان منابع مفيدي از اين اسيدهاي چرب در‌نظر گرفته شوند كه خود داراي كاربردهاي مختلفي به لحاظ دارويي و تغذيه‌اي است. كليدواژه‌ها

Eremurus inderiensis (M.Bieb.) Regel belongs to the family Asphodelaceae and is distributed in parts of the West, Northwest, Center, and Northeast of Iran. Considering the importance of fatty acids as a group of important drug metabolites in plants, in this research, the profile of fatty acids of three organs (flower, leaf and seed) of E. inderiensis was investigated using GC–MS method. The results showed that the profile of fatty acids of this plant is relatively different among the analyzed organs. In each of the organs, we identified a relatively unique fatty acids profile. In the seeds, linoleic acid (68.03%), oleic acid (15.77%) and palmitic acid (8.85%) were the main fatty acids, but in flowers and leaves, fatty acids such as linolenic acid (30.55%, 31.80%), palmitic acid (27.92%, 23.64%) and linoleic acid (21.03%, 13.47%) were the main components, respectively. Overall, fatty acids profile of flowers and leaves were very similar compared with seeds. Due to the relatively high amounts of unsaturated fatty acids in the organs of this plant, especially the seeds and also the role of these compounds as essential fatty acids, it can be concluded that plant organs can be useful sources of these fatty acids, which would have different uses for medicinal and nutritional purposes.