مدل كنترل راهبردي گمرك جمهوري اسلامي ايران

در بسياري از سازمان‌ ها و شركت ‌ها برنامه‌ ريزي راهبردي را بدون در نظر گرفتن كنترل راهبردي طراحي كرده‌ اند. در واقع مديريت راهبردي داراي سه ضلع تدوين، اجرا و كنترل است كه عمدتا ضلع كنترل راهبردي مورد غفلت واقع مي‌ شود اين درحالي است كه برنامه‌ ريزي راهبردي براي شرايط متلاطم و پوياي محيطي بسيار مناسب است و مهم تر اين كه كنترل راهبردي نيز در اين محيط‌ ها داراي اهميت بالايي است. اين پژوهش تلاش دارد تا ضمن نشان دادن اهميت كنترل برنامه‌ ريزي راهبردي بتواند مدلي براي كنترل راهبرد ارائه دهد. پژوهش از نظر هدف از نوع توسعه‌ اي كاربردي و به لحاظ روش توصيفي با رويكرد تحقيقات آميخته است. گمرك ايران داراي دو ضلع تدوين و اجراي برنامه‌ ريزي راهبردي اما فاقد كنترل راهبرد است و  پس از بررسي و مطالعات در حوزه مدل‌ هاي كنترل راهبردي و مصاحبه و ارائه چهار دور پرسشنامه  با پايايي 80% به روش دلفي در سال 98 تعداد 17 متغير با اهميت براي مدل كنترل راهبردي گمرك شناسايي و مدل كنترل راهبردي  بر اساس آن تدوين شد كه اين 17 متغير عبارتند از «شرايط زمينه‌ اي شامل: كنترل ‌هاي تشخيصي، تعاملي،محتوايي و فرايندي، شرايط مداخله‌ اي شامل: كنترل مشوق‌ ها، كنترل فرهنگي و كنترل غير رسمي، شرايط محيطي شامل: كنترل بنيادي هدف‌گرا، كنترل بنيادي انسان‌گرا، كنترل تدريجي، كنترل تدريجي فرايندگرا، و كنترل محيطي درون سازماني شامل: كنترل قبل از عمل، حين عمل، بازخور، نظارت محيطي، تغيير ناگهاني و بنچ ماركينگ( بهينه‌گزيني) و عملكرد». سپس براي اطمينان بيشتر از مدل به دست آمده، مدل در قالب نرم افزار PLS و با پرسشنامه كمي با پايايي بالاي 80% كه ميان 290 نفر از پرسنل گمركات اجرايي و ستادي در سطح استان تهران توزيع شد آزمون شد و نتايج حاصله ضمن تائيد متغيرهاي 17 گانه، مدل بر اساس متغيرهاي 17 گانه را به جهت كمي نيز تائيد كرد.